The Company You Keep

godina: 2012.

scenario: Lem Dobbs po romanu Neila Gordona

režija: Robert Redford

uloge: Robert Redford, Shia LaBeouf, Julie Christie, Susan Sarandon, Nick Nolte, Chris Cooper, Terrence Howard, Stanley Tucci, Richard Jenkins, Anna Kendrick, Brendan Gleeson, Brit Marling, Sam Elliot

Robert Redford je, izvan svake sumnje, jedan od najuspešnijih ljudi u Hollywoodu: glumac od perioda Novog Hollywooda pa nadalje sa sjajnim popisom uloga, reditelj koji je nekako uspeo da dobije Oscara koji je već unapred bio dodeljen Martinu Scorseseu i osnivač Sundance festivala koji je mirne duše na poslednjem izdanju festivala izbacio Paris Hilton napolje, govoreći da je ona sve protiv čega se Sundance bori. U njegov integritet ne treba sumnjati, a ipak brojni površni kritizeri smatraju da je Redford uspeo samo zato što dobro izgleda.

Sa The Company You Keep Redford i glumi i režira, što je nezahvalan posao. Kao glumca ga vidimo u ulozi relativno svežeg udovca, posvećenog oca možda premale devojčice, rekreativca i cenjenog advokata u polu-provincijalnom Albaniju (glavni grad države New York). Kao reditelja ga ne vidimo, Redford postupa po dogmi da je nevidljiv reditelj dobar reditelj, što znači da je režija sigurna, rutinirana i nimalo spektaularna. Pored Redforda videćemo i dream team američkih glumaca, kako starije, tako i mlađe generacije. Sa takvim castom dolazi i enormna odgovornost razvijanja njihovih likova u relativno kratkom vremenu na ekranu.

I tu smo u problemu, jer je glumaca toliko, a vremena premalo. Posle uvodnog pseudo-dokumentarnog materijala o pljački banke koju su izveli predstavnici američke terorističke (oni bi rekli revolucionarne) organizacija Weather Underground, film počinje sa klasičnom domaćicom iz predgrađa (Sarandon) koja se pozdravlja sa mužem i decom, seda u auto i odlazi na benzinsku pumpu. Tamo je okružuje FBI i hapsi zbog terorizma. Domaćica je, kako se ispostavlja, bila istaknuta članica organizacije. U isto vreme advokat Jim Grant (Redford) vozi kćerku do škole gde ga zaustavlja prijatelj i klijent i prijavljuje mu šta se upravo dogodilo, da su uhapsili njegovu prijateljicu koja je pošla da se sama preda i moli ga za pomoć. Grant ga glatko odbije i uputi na koleginicu koja se bavi visokoprofilnim krivičnim slučajevima. U slično vreme mladi novinar Ben Shepard (LaBeouf) dolazi kod svog nadrkanog urednika (Tucci) koji ga prekorava zbog lenjosti, jer je prespavao priču koja se dogodila u njihovom rejonu, a već su krenuli da je čereče i veliki mediji i šalje ga na zadatak da ispita pozadinu, pošto ima veze u lokalnoj kancelariji FBI-ja. Njegova bivša devojka (Kendrick), sada agentica se slučajno izlaje da su teroristkinju uhvatili preko prisluškivanog telefona njenog prijatelja, farmera koji se bavi organskom hranom i čini se travom. Shepard to odlazi da ispita, farmer ga pita je li dobio informacije od Jima Granta, što ga upućuje na ispitivanje koliko Grant zna o slučaju. Pošto se novinaru učini da advokat zna više nego što priznaje, odluči da ispita i njegovu pozadinu. Ispostavlja se da je i advokat odavno nestali terorista Nick Sloan, tražen zbog ubistva prilikom pljačke banke. Grant odluči da nestane, ostavljajući kćerku na brigu svom bratu.

I onda kreće potera kroz more lokacija i šumu likova. Vidimo Chrisa Coopera kao Grantovog brata, ne baš voljnog da se izlaže riziku, vidimo Nicka Nolteja kao komično odrtavelog bivšeg teroristu sa talentom za spajanje različitih krajeva organizacije i falsifikovanje. Jednako tako, vidimo Terrenca Howarda kao ambicioznog šefa lokalnog biroa FBI-ja, Richarda Jenkinsa kao bivšeg teroristu, sada profesora, Sama Eliota kao ostarelog hipika i Brendana Gleesona kao šerifa koji je istraživao slučaj i koji ima usvojenu kćerku (Marling) i još neku tajnu. Fale nam jedino (Hanoi) Jane Fonda kao portparol organizacije i Christopher Walken kao „the bomb guy“.

Osim Redforda i LaBeoufa, glumci nemaju dovoljno vremena na ekranu da pokažu svoj talenat i njihovi likovi su samo stepping stones priče. Naravno, dobri glumci će imati briljantne momente, ali to nije dovoljno da opravdaju prisustvo u filmu osim sa „tako piše u scenariju“. Mali izuzetak je Mimi Lurie (Christie), u kojoj vidimo naznaku karakternosti. Ona je Sloanova bivša devojka iz terorističkih dana, još uvek mladolika i nesmanjeno radikalna, sa jednako tvrdim stavom i govorom i upetljana u razna sumnjiva posla. Njen radikalizam je svakako fasada za nešto, ali treba odati priznanje ženi koja je za života promenila 6 lažnih identiteta i 6 ljubavnika, kuća, poslova i pokrića koje idu uz njih.

Pored ogromne glumačke ekipe koja podiže očekivanja do neba, drugi problem je izveštačenost scenarija u koji se sve prelako uklapa. Na primer, Shepard pokazuje kako se novinarstvo promenilo, ali se kvalitetno novinarstvo nije, iako više nije isplativo. On prelako nalazi veze i kontakte između terorista koji su 30 godina bežali FBI-ju, kao da se u celom FBI-ju ne može naći sve ukupno dva kila mozga. Drugi scenaristički problem je klizanje kroz žanrove, od političkog trilera, preko krimi-drame o moralnosti postupaka do melodrame između Nicka i Mimi i sapunske opere oko šerifove kćeri. I tu se poprilično neverovatne stvari uklapaju previše glatko. Poslednji scenaristički problem je sam glavni lik, kojeg u današnjoj inkarnaciji aktiviste, ali rezonera koji pametno bira bitke ne možemo zamisliti kao bivšeg teroristu koji baca bombe na Pentagon, Kongres ili pljačka banke. Problem je i sa čudnim vremenskim odmakom, jer Redford, iako relativno fit, ne izgleda kao šezdesetogodišnjak, nego pre kao da je deceniju stariji. Što bi onda značilo da je svoja nepočinstva skrivio kao četrdesetogodišnjak, te da je, posledično, diplomirao dosta kasnije, što opet ne ostavlja dovoljno smisla za njegovu solidnu advokatsku karijeru.

Lem Dobbs je autor nekoliko pristojnih, nespektakularnih scenarija (Dark City, The Limey, The Score, Kafka) koji je nekoliko puta sarađivao sa cenjenim rediteljem Stevenom Soderberghom, ali je napisao scenarije i za hollywoodsku trash konfekciju. The Company You Keep mu je scenaristički možda najslabije delo koje upada u sve moguće zamke lošeg serijskog pisanja scenarija. Autor izvornog romana Neil Gordon je u književnosti poprilično opskuran, ali ima i „karijeru“ u Hollywoodu kao scenarista nekoliko opskurnih low budget filmova, od kojih je jedan pornić. Moguće je da sav problem počinje od Gordona i njegovog romana, ali ne želim da tvrdim.

Kada se sve sabere i oduzme, The Company You Keep ne ispunjava očekivanja, ali nije naporno filmsko iskustvo. Ima puno likova i događaja, ali su većinom linearni i primereni za pogledati i nekom ko nema slonovsko pamćenje i oko sokolovo. Jednako tako, nije loše imati predznanje o kontrakulturnim pokretima i anti-ratnim akcijama u Americi 60-ih i 70-ih, ali nije neophodno. Kao trilerčić za razbibrigu, The Company You Keep je sasvim dobra video/televizijska, pa čak i bioskopska zabava koja kao bonus donosi sjajne glumce i njihove bravure, koliko je to moguće u okolnostima. Problem je što The Company You Keep može i želi mnogo više od toga: da bude relevantan, ako ne i ultimativni film o levičarskom terorizmu u Americi. A iako nesavršen, nemački Der Baader Meinhof Komplex (2008, Uli Edel) je za dva koplja bolji film na sličnu temu.