31.7.22

Lista - Jul 2021.

 


Ukupno pogledano: 89 (71 dugometražni, 18 kratkometražnih)
Prvi put pogledano: 77 (59 dugometražnih, 18 kratkometražnih)
Najbolji utisak (prvi put pogledano): Decision to Leave
Najlošiji utisak: In Broad Daylight


*ponovno gledanje
**kratkometražni
***srednjemetražni
**(*)kratkometražni, ponovno gledanje

kritike objavljene na webu su aktivni linkovi

datum izvor Naslov na Engleskom / Originalni naslov (Reditelj, godina) - ocena/10


*01.07. kino Kick and Scream / Baci se na pod (Nina Violić, 2022) - 8/10
01.07. festival One Day in Ukraine / Den' dobrovol'ca (Volodymyr Tykhyy, 2022) - 7/10
01.07. video X (Ti West, 2022) - 8/10
02.07. festival Vesper (Kristina Buozyte, Bruno Samper, 2022) - 5/10
02.07. festival My Love Affair with Marriage (Signe Baumane, 2022) - 8/10
02.07. festival Mariupolis 2 (Mantas Kvaderavičius, 2022) - 7/10
02.07. festival Fucking Bronholm (Anna Kazejak, 2022) - 7/10
03.07. festival Karaoke Paradise / Karaokeparatiisi (Einari Paakkanen, 2022) - 7/10
04.07. festival Flux Gourmet (Peter Strickland, 2022) - 5/10
*04.07. festival RoboCop (Paul Verhoeven, 1987) - 8/10
05.07. festival The Dam / La barrage (Ali Cherri, 2022) - 5/10
05.07. festival The Uncle / Stric (Andrija Mardešić, David Kapac, 2022) - 7/10
05.07. festival The Word / Slovo (Beata Parkanová, 2022) - 6/10
05.07. festival In Broad Daylight / Au grand jour (Emmanuel Tardif, 2022) - 4/10
06.07. festival Zoo Lock Down (Andreas Horvath, 2022) - 6/10
06.07. festival Under the Fig Trees (Erige Sehiri, 2021) - 5/10
06.07. festival Zalava (Arsalan Amiri, 2021) - 7/10
07.07. festival Silence 6-9 / Isyhia 6-9 (Christos Passalis, 2022) - 7/10
07.07. festival Piety / La Piedad (Eduardo Casanova, 2022) - 5/10
07.07. festival Men (Alex Garland, 2022) - 5/10
07.07. festival Triangle of Sadness (Ruben Östlund, 2022) - 7/10
07.07. festival Axiom (Jöns Jönsson, 2022) - 5/10
07.07. festival Smoking Causes Coughing / Fumer fait tousser (Quentin Dupieux, 2021) - 7/10
08.07. festival Butterfly Vision / Bachennya metelyka (Maksym Nakonechny, 2022) - 6/10
08.07. festival Another Spring / Još jedno proleće (Mladen Kovačević, 2022) - 7/10
08.07. festival Leonor Will Never Die (Martika Ramirez Escobar, 2022) - 7/10
09.07. festival Like a Fish on the Moon / Balaye aseman zire ab (Dornaz Hajiha, 2022) - 6/10
09.07. festival Plan 75 (Chie Hayakawa, 2022) - 7/10
10.07. festival America (Ofir Raul Graizer, 2022) - 7/10
10.07. festival Summer with Hope (Sadaf Foroughi, 2022) - 7/10
11.07. festival A Far Shore / Tooi tokoro (Masaaki Kudo, 2022) - 4/10
11.07. festival Lynch/Oz (Alexandre O. Philippe, 2022) - 7/10
12.07. festival Captain Volkonogov Escaped / Kapitan Volkonogov bežal (Nataša Merkulova, Konstantin Čupov, 2021) - 9/10
**12.07. festival Mr. Pete & The Iron Horse (Kilian Vilim, 2021) - 7/10
**12.07. festival Mosaic (Eleonora Berra, 2022) - 7/10
**12.07. festival Dude (Konstantin Rosshoff, Marco Jörger, Tanay Sirin, 2022) - 8/10
**12.07. festival Lion's Cage (Linus von Stumberg, 2022) - 7/10
**12.07. festival Les Heritieres (Avril Lehman, 2022) - 7/10
**12.07. festival Avant 3 nuits (Minna Prader, 2022) - 6/10
**13.07. festival Keyboard Warrior (Leo Liu, 2022) - 6/10
**13.07. festival OST (Abhichoke Chandrasen, 2022) - 7/10
**13.07. festival Moshari (Nuhash Humayun, 2022) - 7/10
**13.07. festival Persona / Gakjil (Moon Su-jin, 2022) - 7/10
**13.07. festival Scum (Wu Jia-Sin, 2021) - 5/10
14.07. festival Return to Dust / Yin ru chen yan (Li Ruijun, 2022) - 9/10
**14.07. festival Wet (Various Authors, 2021) - 5/10
**14.07. festival Boom-Boom Bang-Bang / Plan-plan cul-cul (Alexandre Vignaud, 2022) - 6/10
**14.07. festival The Censor of Dreams / Le censeur des reves (Leo Berne, Raphaël Rodriguez, 2021) - 8/10
**14.07. festival In the Soil / Det er i jorden (Casper Rudolf Emil Kjeldsen, 2021) - 6/10
**14.07. festival Rachels Don't Run (Joanny Causse, 2021) - 8/10
*14.07. festival Alone in the Dark (Jack Sholder, 1982) - 7/10
*15.07. festival A Nightmare on Elm Street (Wes Craven, 1984) - 8/10
**16.07. festival Exciting Love Story / Uzbudljiva ljubavna priča (Borivoj Dovniković - Bordo, 1989) - 8/10
17.07. festival Beanie / Kapa (Slobodan Maksimović, 2022) - 8/10
18.07. festival Miracle / Miracol (Bogdan George Apetri, 2021) - 8/10
18.07. festival Even Pigs Go to Heaven / Nosila je rubac črleni (Goran Dukić, 2022) - 7/10
20.07. festival My Mother's Swedish Heart / Švedsko srce moje majke (Adis Bakrač, 2021) - 4/10
20.07. festival Being Human Is Not So Bad / Nije loše biti čovek (Dušan Kovačević, 2021) - 4/10
20.07. festival Mimi (Darijan Pejovski, 2022) - 6/10
21.07. festival The Eight Mountains / Le otto montagne (Felix van Groeningen, Charlotte Vandermersch, 2022) - 5/10
21.07. festival Decision to Leave / Heojil kyolshim (Park Chan-wook, 2022) - 9/10
22.07. festival Illyricvm (Simon Bogojević Narath, 2022) - 7/10
24.07. kino DC League of Super-Pets (Jared Stern, Sam Levine, 2022) - 5/10
25.07. festival High on Life / Punim plućima (Radislav Jovanov Gonzo, 2022) - 6/10
26.07. festival The Head of a Big Fish / Glava velike ribe (Arsen Oremović, 2022) - 7/10
26.07. festival Always Amber / Alltid Amber (Hannah Reinikainen, Lia Hietala, 2020) - 5/10
*26.07. festival Hit the Road / Jaddeh khaki (Panah Panahi, 2021) - 8/10
26.07. festival Arthur Rambo (Laurent Cantet, 2021) - 7/10
27.07. festival Let It Be Morning / Vayehi boker (Eran Kolirin, 2021) - 7/10
*27.07. festival Persona (Ingmar Bergman, 1966) - 9/10
*27.07. festival Nö (Dietrich Brüggemann, 2021) - 5/10
27.07. festival Robe of Gems / Manto de gemas (Natalia López, 2022) - 5/10
27.07. festival Rhino / Nosorih (Oleg Sentsov, 2021) - 7/10
27.07. festival War Pony (Riley Keough, Gina Gammell, 2022) - 6/10
27.07. festival Girl Picture / Tytöt tytöt tytöt (Alli Haapasalo, 2022) - 5/10
28.07. festival 4:2 (Anđelo Jurkas, 2022) - 5/10
28.07. festival Burning Days / Kurak günler (Emin Alper, 2022) - 8/10
*28.07. festival National Class Category Up to 785 ccm / Nacionalna klasa (Goran Marković, 1977) - 9/10
28.07. festival Eat Sleep Die / Äta sova dö (Gabriela Pichler, 2012) - ?/10
**28.07. festival Boy / Dječak (Hrvoje Mabić, 2022) - 6/10
*28.07. festival The Sacred Spirit / Espíritu sagrado (Chema García Ibarra, 2021) - 9/10
28.07. festival Rodeo (Lola Quivoron, 2022) - 6/10
28.07. festival Häxan: Witchcraft Through the Age (Benjamin Christensen, 1922) - 8/10
28.07. festival The Sixth Bus / Šesti autobus (Eduard Galić, 2022) - 4/10
29.07. festival A Piece of Sky / Drii Winter (Michael Koch, 2022) - 4/10
*29.07. festival Beautiful Beings / Berdeymi (Gudhmundur Arnar Gudhmundson, 2022) - 5/10
29.07. festival Incredible But True / Incroyable mais vrai (Quentin Dupieux, 2022) - 7/10
*29.07. festival All the Jack's / Majstori, majstori (Goran Marković, 1980) - 8/10
29.07. festival ABBA: The Movie (Lasse Hallström, 1977) - ?/10

A Film a Week - The Word / Slovo

 previously published on Cineuropa


Events from the past have a tendency to come back a long time after they originally happened, to haunt the next generations, or at least demanding to be remembered. In the context of the Czech Republic (and Slovakia), that event is the Soviet invasion of Czechoslovakia, which happened in 1968, and its aftermath. Every family probably has a story about 1968, and Beata Parkanová has just told us one in her second feature, The Word, which has premiered in the Karlovy Vary International Film Festival’s competition.

Václav Vojíř (Martin Finger, a veteran of Czech television who also collaborated with Parkanová on her 2018 debut feature, Moments) is a man of noble principles. He is a strict and meticulous law expert and a highly respected notary in an unnamed Czech town, as well as being an authority figure of sorts for its inhabitants. But his expertise, clean record and upstanding principles are not enough to secure his position, since he is not a member of the ruling Communist Party, and there is even a record of him having voted against the communists in 1946. The Party, represented by agents who visit his office to put pressure on him, states that Vaclav owes his entire career to it and its benevolence towards his “transgressions”.

Václav is, naturally, worried about his future, since he is living in the aftermath of the Soviet invasion, but his wife, Vera (Gabriela Mikulková, mostly active on television), stands firmly behind him, sacrificing her comfort to be the support he needs and to take care of their two children. Their friends advise them to “do the smart thing” and make a deal with the Party, because it is actually a minor nuisance, but Václav cannot betray his principles. He awaits his “punishment”, which could be having his licence revoked, being transferred somewhere else, or even being demoted to a menial job that he does not feel suited to doing – and the waiting could prove to be more like torture than the “sentence” itself.

Parkanová divides her film into long scenes: these dialogue-driven, somewhat static sequences are filmed in either longer, mid-to-long-distance shots or in a series of reverse shots, so The Word does not exactly give us a “cinematic” feeling all the time. The sense of watching a stage play is further amplified by the acting, which features heightened expressiveness and a slightly declamatory tone in the line delivery. Short intermezzos between the scenes, containing still photographs of the actors in their characters’ roles, provide a bit of relief from the heavy, gloomy atmosphere.

On a visual level, The Word looks a bit like a TV movie due to its unfiltered imagery drenched in natural colours and its slightly austere production design, in which the items of the present day are removed, but are not replaced with props from the period the film is portraying. However, for her part, Parkanová occasionally demonstrates that she has some interesting directing solutions, and cinematographer Tomáš Juriček is similarly resourceful with some of his attractive, ingeniously composed long shots.

In the end, The Word feels like a film made with a sincere motivation to tell the story. The trouble is that these stories have been told before, and so it could struggle to find an audience outside its specific region.


30.7.22

A Film a Week - Summer with Hope

 previously published on Asian Movie Pulse


Rarely in cinema, and especially in Iranian cinema, we get a glimpse into the lives of upper classes, especially upper-middle class, commonly known as bourgeoisie. The oddity is even higher if the plot of the story is not set in the capital Teheran. “Summer with Hope”, a sophomore feature by Sadaf Foroughi, following her 2017 acclaimed debut “Ava”, is one of such oddities. The film premiered at the Crystal Globe main competition of Karlovy Vary and it seems like it will be going places, establishing Montreal-based Foroughi as one of the most interesting voices in the contemporary Iranian cinema.

Our hero Omid (Mahdi Gorbani, seen in Saeed Roustayi’s 2016 title “Life and a Day”) whose name translates to “hope” from Farsi is a big swimming prodigy, which was the reason for his family, mother Leili (Leili Rashidi, returning to the collaboration with Foroughi after “Ava”) and uncle Saadi (Alireza Kamali) to move from Teheran to an elite residential area in Gilan province on the bank of the Caspian Sea. While Leili waits to finalize the divorce from Omid’s father, the son puts all his hopes in the upcoming swimming championship.

Omid is a national team-level of a talent, but he is denied the right to compete due to technicality by the strict, somewhat bureaucratic coach Karman (Milad Mirzaee), which serves as the entry point of the escalating situation in which we are about to learn a thing or two about the relationship between Omid and his junior coach Mani (Benyamin Peyrovani), the dynamics within the family and the way how the Iranian society operates in some situations, fuelled by rumours of the coach and student maintaining a clandestine gay relationship. Our hero is driven by angst and impulses, and his every action puts him deeper in trouble with all of the authority figures in his surroundings…

Like many films currently on the festival circuit, “Summer with Hope” is a bit too long and too slow for its own good, especially in its exposition phase, so it takes quite a bit of time for the viewer to sense where the actual story is starting and on what grounds. Once it is achieved, it plays out like an atmospheric, complex mix between the family drama and a thriller in which the things unspoken echo way louder than the spoken ones. Imagine a Xavier Dolan film (Foroughi actually quotes the Quebecois “enfant terrible” auteur with the opening shot of Omid dancing to a loud club hit in a neon-lit club), with all of its inter-familial relationships and the characters at odds with the society that surrounds them due to certain behaviour codes, but set in a way more conservative society.

The parallels with Canada and North America in general do not stop here, since the whole film looks a bit American and Canadian, from its filtered visual polishes and steadicam shots lensed by Amin Jafari (whose recent work we saw in Panah Panahi’s last year’s debut “Hit the Road”), to the very landscape bathed in deep greens of the surrounding woods and North American suburban, modernist architecture of the settlement and all its facilities. One might even assume that a lot of work was put on the production designer to scale down the consumerism plentifulness regarding the interiors and the props team to acquire all those French cars and the Iranian licence plates to make the place pass as Iran. Surprisingly, the place like this actually exists in Iran, and is influenced by the complicated history which is never mentioned, but still keeps hanging in the air.

Even in the acting department, there is some of the restrain contrasting the usual theatrical style that is kept in the Iranian cinema. That certainly does not mean that it is devoid of expressiveness and emotions, but there is a sense of a stricter directorial control along the lines of psychological realism, which suits such a story well.

Deft in the terms of craft, intriguing as the story with some additional layers to it and strongly atmospheric, “Summer with Hope” might take a bit of time to start moving. But once it does, it becomes gripping. It is an example of a fine cinematic work.


29.7.22

Decision to Leave / Heojil kyolshim

 kritika objavljena u dodatku Objektiv dnevnog lista Pobjeda


Strast je strast! - govorio je Pablo Sandoval (Giljermo Fransela) svome šefu Benjaminu Espozitu (Rikardo Darin), u filmu ,,The Secret in Their Eyes“ (,,El secreto de sus ojos“, Huan Hoze Kampanela, 2009).

A sve to - objašnjavajući fudbalske reference u pismima osumnjičenog, povezujući ih sa Espozitovom opsesijom svojom šeficom Irene Menendez Hejstings (Soledad Viljamil) i opsesijom osumnjičenog prema žrtvi, tako zapravo rešivši misteriozno i brutalno ubistvo.

Ista konstatacija bi mogla da se primeni i na dvoje centralnih likova, policajskog inspektora Hae-džuna (Park Hae-il) i misterioznu udovicu Seo-rae (Tang Vei) koja je možda i ubica u slučaju čudne pogibije imigracionog službenika u filmu ,,Decision to Leave“ slavnog korejskog autora Park Čan-vuka.

Da koincidencija ili namerna referenca odzvanja još jače, upravo će Seo-rae u maniru Pabla Sandovala, koristeći baš taj argument, na jednom usputnom mestu u filmu, pomoći inspektoru da reši niz brutalnih ubistava. Strasti, ali i duboki osećaji dužnosti prema drugima, definitivno vode likove Parkovog filma i upravljaju njihovim postupcima. I zbog toga je ,,Decision to Leave“ vrlo efektan neo-noar triler i nesvakidašnja ljubavna priča.

,,Decision to Leave“, prikazan u maju na Kanskom festivalu, nastavlja niz filmova iz Južne Koreje koji kvalitetom dominiraju u Kanu, nakon ,,Burning“ (Li Čang-dong, 2019) i ,,Parasite“ (2020), što im možda neće nužno doneti Zlatnu palmu (zapravo, veliki režiser Bong Jun-ho je u Kanu napravio prvi od mnogih presedana vezanih za ,,Parasite“), ali će krajem godine dominirati kritičarskim lestvicama. Kako to obično biva, jedna od prvih stanica na festivalskoj turneji za ,,Decision to Leave“ bila je u Karlovim Varima, gde smo imali priliku da pogledamo Parkovo ostvarenje.

Film će takođe predstavljati jedan od vrhova Parkove karijere, nakon „osvetničke“ trilogije koju čine ,,Sympathy for Mr Vengeance“ (2002), ,,Oldboy“ (2003) i ,,Lady Vengeance“ (2005), te uvrtnute romanse ,,I’m a Cyborg, but That’s OK“ (2006) i kostimiranog trilera intrige ,,The Handmaiden“ (2016). Znao je Park tu i tamo da promaši, recimo s pokušajem proboja u Americi sa „južanjačkom gotik“ misterijom ,,Stoker“ (2012), ali i da se izvadi sa špijunskom serijom ,,The Little Drummer Girl“ po romanu Džona le Karea.

Jedno je, međutim, sigurno: Park ima originalne ideje koje razrađuje sa mnogo pažnje prema detaljima, što na kraju rezultira izuzetnim, uzbudljivim i emocijama nabijenim filmovima koji ostavljaju jak utisak. ,,Decision to Leave“ tu nikako nije izuzetak, već uradak koji pleni elegancijom na svim nivoima.

Hae-džun vrhunski je policijski inspektor, inteligentan, precizan i sklon udubljivanju u detalje, ali i etičan kada treba da prizna grešku. U Busan je došao iz Seula, gde je bio najmlađi inspektor, a iz grada je, otkrivamo, otišao pomalo osramoćen zbog činjenice da nije sprečio samoubistvo jednog osumnjičenog. On je oženjen nuklearnom inženjerkom Džung-an (Li Džung-hjun), jednako intelignetnom i briljantno duhovitom, ali njihov zajednički život se svodi na vikende jer ona radi u elektrani u gradiću Ipo na obali mora. Hae-džun takođe pati od nesanice, zbog čega insistira na noćnim prismotrama na koje vuče svog ne baš bistrog, ne baš fit, ali zato povremeno nasilnog partnera (Go Kjung-pjo).

Kada njima dvojici uleti slučaj čoveka koji je pronađen mrtav u podnožju stene nedaleko od grada, čini se da će biti reči o „zakucavanju“, jer sve ukazuje na planinarsku nesreću. Međutim, slučaj svejedno treba istražiti, a nekoliko okolnosti je tu čudno. Prvo, žrtva je iskusni penjač, a osim tog hobija i snimanja videa, te posla u imigracionoj službi, čini se da gospodin nije imao mnogo toga u životu. Opet, sva njegova imovina obeležena je njegovim inicijalima, što možda ukazuje na neke skrivene tendencije.

Stvari će postati još misterioznije kada im pod lupu dođe njegova udovica Seo-rae, Kineskinja koja ne govori tečno korejski, koja je u zemlju došla ilegalno, ali je državljanstvo ipak dobila legalno i počasno, preko svog dede, korejskog partizana koji se borio protiv japanske okupacije, i koja na vest o smrti muža reaguje prilično hladno. Opravdanje o jezičkoj barijeri, kao i o njenom očekivanju da se nesreća pre ili kasnije mora dogoditi, ne zvuči uverljivo, ali, sa druge strane, Seo-rae deluje kao izuzetno brižna i humana osoba, što ispoljava na svom poslu gerantološke sestre.

Hae-džun počinje da je špijunira, ona to otkriva i između njih počinje odnos negde između nadmudrivanja, strasti i dubinske povezanosti nalik na ljubav zbog čega on može da se opusti i da konačno zaspi u njenom prisustvu. Taj je odnos, doduše, više platonski, a nikako nalik na Verhovenov „Basic Instinct“, premda je sumnja koja njega mori ista.

Kada rupe u njenom alibiju postanu jasnije, a on shvati da je možda poražen u „igri“ koju je ona s njim igrala, on se opet seli, ovog puta u Ipo. Godinu kasnije, međutim, i ona se pojavljuje tamo, s novim mužem, poznatim investicijskim savetnikom s televizije. Muž će, pogađate, ubrzo osvanuti mrtav, a Seo-rae će se opet naći pod Hae-džunovom istragom, što će ostaviti posledice na sve.

Istovremeno zapetljana i fino razložena priča drži pažnju. Park i njegova stalna saradnica na scenariju Džeong Seo-kjeong otkrivaju nam dozirano tačno onoliko koliko je optimalno da znamo, a intrigantnost je na visokom nivou.

Uz Parkovu elegantnu režiju sa obiljem montažnih sekvenci, finih pretapanja (montažu potpisuje veteran i Parkov stalni saradnik Kim Sang-beom) i pažljivo komponovanih kadrova uhvaćenih kamerom Kima Dži-jonga, ,,Decision to Leave“ je pravo uživanje za prvo gledanje koje pritom otvara apetit i za naredno ili naredna. Jasno, delimična dezorijentacija je Parkova namerna taktika, a u žanrovskom okruženju trilera, noara, misterije i neverovatne romanse, sasvim je odgovarajuća.

Za dušu filma, pak, odgovorni su glumci sa kojima Park vrhunski radi na produbljivanju likova koji bi u nekom drugom filmu verovatno ostali na nivou klišea. Park Hae-il poznat iz Bongovih ranijih filmova ,,Memories of Murder“ (2003) i ,,Host“ (2006), te istorijskih spektakala ,,War of Arrows“ (2011), ,,Fortress“ (2017) i ,,The King’s Letters“ (2019) ovde je izuzetan kao detektiv s tragovima kompulsivno-opsesivnog poremećaja koji ipak nikada ne završava u karikaturi, već ga možemo „kupiti“ kao ljudsko biće.

Sa druge strane imamo Tang Vei, glumicu aktivnu u različitim kinematografskim kontekstima, od Kine, Tajvana i Hong Konga (u orbitu ju je izbacila uloga u hitu ,,Lust, Caution“ Ang Lija iz 2007. godine), preko Koreje do Holivuda (recimo u filmu ,,Blackhat“ Majkla Mana iz 2015), čiji bi nastup možda bio najbolje uporediv sa Vong Kar-vaijevim heroinama. Hemija između njih dvoje je sveprisutna toliko da ju je teško izmeriti, a ona scena u kojoj njih dvoje u tišini pospremaju sto posle obroka tokom ispitivanja u policijskoj stanici je jedan od najmoćnijih prikaza gotovo bračne rutine i dubinskog razumevanja između ljudi koji su se tek upoznali.

,,Decision to Leave“ tako postaje magično filmsko iskustvo i redak primer instant klasika u današnjoj kinematografiji. Tehnički ispoliran, neverovatno elegantan, intrigantan i posvećen dubokim emocijama, ovo nije samo jedan od najboljih filmova godine, već i delo koje će ostati zauvek i biti jednako aktuelno i u budućem vremenu. Zaista nešto veliko.

28.7.22

The Eight Mountains / Le otto montagne

 kritika objavljena u dodatku Objektiv dnavnog lista Pobjeda


Skoro je sve neobično i pomalo antiintuitivno kao nešto što se događa prvi put oko filma ,,The Eight Mountains“.

Primera radi, Feliks van Groningen iz ravne i izrazito urbanizovane Flandrije snima film o prijateljstvu dvojice dečaka, kasnije mladića i odraslih ljudi u italijanskim Alpima. Mada, kako kažu, svaki čovek ima dve domovine, a druga je uvek Italija.

Ovo je takođe Van Groningenov prvi film koji je premijerno prikazan na Kanskom festivalu („uhvaćen“ je, doduše, u Karlovim Varima na jednoj od prvih stanica svoje festivalske turneje), što se može smatrati usponom od Berlina (u kojem su prikazivani njegovi filmovi pre nego što je karijeru podigao na međunarodni nivo) i Toronta (gde je premijerno prikazan autorov internacionalni prvenac ,,A Beautiful Boy“ iz 2018. godine). Nadalje, ovo je prvi film u kojem je njegova uglavnom stalna ko-scenaristkinja Šarlot Vandermerš potpisana i kao korežiserka, kao i prvi van Groningenov film „mamutskog“ trajanja od skoro dva i po sata.

Na nešto se ipak možemo pouzdati čak i u ovom slučaju, pa makar to bila muzika američkog žanra, a ovde je to folk-rok s prizvukom bluza u izvođenju švedskog kantautora Danijela Norgrena i notorna činjenica da van Groningen, poznat po filmovima ,,The Broken Circle Breakdown“ (2012) i „Belgica“ (2016), neće prezati od jakih emocija, već će ih namerno tražiti i kanalisati.

Nastao po istoimenom romanu Paola Konjetija, film se otvara Pjetrovom, dakle protagonistinom, naracijom i njegovim prvim dolaskom iz Torina u vikend-kuću u skoro opustelom planinskom selu. Tu Pjetro (Lupo Barbiero) upoznaje svog vršnjaka, a kasnije drugara i prijatelja Bruna (Kristiano Sasela). Dvojica dečaka su do tada prebivala u posve različitim svetovima (kontrasti urbano-ruralno, buržoaski-sirotinjski), ali zbog toga neće imati problema da se povežu kroz igru i uživanje u prirodi na planini, čak i da prvi put odu na planinarenje zajedno s Pjetrovim distanciranim ocem, pre nego što ih životne okolnosti rastave na neko vreme.

Više od deset godina kasnije, dvojica prijatelja (Luka Marineli iz filma ,,Martin Eden“ (2019) Pjetra Marčela i Alesandro Borgi preuzimaju uloge Pjetra, odnosno Bruna) sreću se u ne tako bezbrižnim okolnostima. Pjetro je svog oca kojeg je jedva poznavao sahranio, a Bruno je sa svojim koji je bio tiranin raskrstio i vratio se da živi u selu. Možda najveće otkriće predstavlja da su Bruno i Pjetrov otac održavali kontakte i planinarili zajedno, popevši se na svih osam vrhova iz naslova. Pjetro želi da ispuni očev san i obnovi ruševnu kuću koju je ovaj digao u planini, pa on i Bruno kreću u poduhvat da je izgrade zajedno i da je isto tako bratski upotrebljavaju.

Godine prolaze, Pjetro se seli na Nepal, tamo upoznaje devojku i postaje pisac, a Bruno se ženi Pjetrovom prijateljicom Larom (Elizabeta Maculo), s njom zasniva porodicu i pokreće biznis s preradom mleka. Iako su i dalje bliski, dvojica prijatelja se međusobno udaljavaju, a Bruno pokazuje pustinjačke tendencije. Može li ih njihovo prijateljstvo i planina koju vole spasiti?

,,The Eight Mountains“ jedna je od najdirektnijih adaptacija romana u integralnom obliku, dakle sa sve izdašnom upotrebom naratora i dugim kadrovima i scenama u kojima samo posmatramo fascinantnu prirodu koja ih okružuje, a koje figuriraju kao jednako tako dugi opisi krajolika. Kako svaki medij ima svoje zakonitosti, ovaj bukvalistički pristup adaptaciji izuzetno je rizičan, a van Groningenu i Vandermarš se taj rizik nikako nije isplatio. Jednostavno, roman ovog tipa („bildungsroman“, pa još razvučen duboko u odraslu dob protagoniste) treba temeljno adaptirati, a „epičnost“ koju trajanje od skoro dva i po sata priziva, u koliziji je sa suštinom njihovog prijateljstva koje možda nije bilo posve obično, ali je sasvim životno. Takođe, relativno odsustvo konflikta, odnosno forsiranje unutarnjih konflikata u samim likovima, nimalo ne pomaže u ovakvoj situaciji.

Istini za volju, ,,The Eight Mountains“ je film krajnje ugodan oku, a ideja da se snimi u uskom formatu slike 4:3 pokazala se dobrom, budući da ističe strmine predela, visine vrhova i impozantnost prirode. Takođe, gluma usmerena na pokazivanje snažnih, ali socijalnim konvencijama utišanih emocija, jedna je od stavki za pohvalu, baš kao i rad režiserskog para s glumcima. Njih dvoje će takođe na nekoliko mesta elegantno ubaciti pseudomudre opservacije iz Konjetijevog romana, ali pitanje je šta gledalac može da izvuče kao trajno iskustvo iz filma.

Možda tek kad ona lucidna opservacija da gradski fićfirići vide prirodu kao holistički, apstraktni koncept vredan divljenja, dok oni koji u toj prirodi žive nju posmatraju fragmentirano, usmereni na utilitarnost njenih pojedinih elemenata poput kamena, drveta, livade, jezera ili potoka. Čini se da rediteljski duo ima upravo one turističke, holističke poglede na prirodu i otud možda dva sata ove meditacije uglavnom u prazno.


25.7.22

Miracle / Miracol

 kritika objavljena na XXZ



2021.

scenario i režija: Bogdan George Apetri

uloge: Ioana Bugarin, Emanuel Parvu, Cezar Antal, Ovidiu Crisan, Valeriu Andriuta, Valentin Popescu, Marian Ralea, Ana Ularu


Do sada smo već prihvatili aksiom da je rumunska kinematografija jedna od najkvalitetnijih i najživljih u Evropi, ali fascinantno je zapravo to koliko dotična istraje u količini i tempu izbacivanja novih filmova, čuvajući prepoznatljiv stil kadar-sekvenci, ali ga primenjujući na različite teme i priče. Ime koje do sada nismo imali prilike da upoznamo sa te scene je Bogdan George Apetri koji u svojim dugometražnim filmovima prepoznatljivi rumunski stil na tragu Mungiua, Puiua i ostalih festivalskih favorita prenosi u okruženje drama i trilera istrage u kojima umesto klišea imamo inteligente sociološke opservacije, filozofsko-teološke rasprave i psihološke dubine.

Miracle je njegov treći film. Premijeru je imao u sekciji Orizzonti u Veneciji prošle godine, nakon čega je trijumfovao u međunarodnoj konkurenciji Varšave i u nacionalnoj konkurenciji na Transilvania International festivalu u Klužu. Regionalna premijera je upravo održana na Kaštelu u Puli u ambijentu koji možda nije Arena, ali zbog toga nije ništa manje atraktivan.

Miracle možemo podeliti u dva jasno odeljena dela koja prate dvoje različitih likova. Prvi deo fokusiran je na kaluđericu Cristinu (Bugarin) koja se tajno, ali pažljivo planirano iskrada iz manastira i taksijem odlazi u obližnji grad kako bi obavila neki neodgodivi posao. Nju vozi taksista koji je brat jedne od njenih koleginica, čovek koji možda nije loš, ali koji itekako zna da bude samoživ i neprijatan, što će demonstrirati tako što usput pokupi još jednog putnika, ovog puta doktora, pa obojica krenu da ismevaju i osuđuju nesrećnu kaluđericu, sve dok se ona prvom zgodnom prilikom ne presvuče u „civilno“ odelo.

Njena neodgodiva obaveza je lekarski pregled, ali ne zbog tegoba koje je prijavila svom vozaču i saputniku. Umesto kod neurologa za svoje glavobolje, ona se upućuje kod doktorke u ginekološkoj ambulanti (Ularu), da bi nakon tog pregleda otišla do policije da potraži inspektora, pokušala da pronađe neurologa na njegovoj kućnoj adresi i uhvatila drugi taksi, ovog puta sa naoko dosta ugodnijim vozačem, ne bi li se vratila u manastir. Njena nevolja tu kulminira: kada joj taksista stane kako bi se ona presvukla nazad u „uniformu“, ona biva napadnuta, silovana, prebijena i teško povređena od strane nepoznatog nekog u plavoj jakni u dugoj sceni snimljenoj iz daljine uz upotrebu sporih švenkova tako da se malo toga vidi, ali puno toga čuje...

Druga priča, pak, prati inspektora Mariusa (Parvu) kojem je taj slučaj dodeljen i koji je poznat po svojoj temeljitosti, pronicljivosti i hladnoj, ponekad čak arogantnoj distanci koju zauzima prema svojim podređenima, svedocima, a naročito osumnjičenima. Ipak, nivo posvećenosti ovom brutalnom slučaju kod Mariusa prevazilazi profesionalne okvire, pa inspektor pokušava na svaki način da ga reši, ako treba i pretnjama i podmetanjem, pa čak i prisilnim izvlačenjem priznanja. Znači li to da su Marius i Cristina povezani i na ličnom nivou?

Osim par ključnih scena koje kulminiraju nasiljem, ostale su snimljene uglavnom u rasponu od krupnih do srednjih planova, rumunski tipičnom levitirajućom kamerom Olega Mutua (inače čestog Mungiuovog saradnika) u celinu povezanih promišljenom, pomalo meditativnom Apetrijevom montažom u kojoj se čini da svaka scena ima barem po desetak sekundi viška, ali taj višak je zapravo presudan da se shvati pozadina likova i ambijent u kojem se priča odvija. Zbog tih stilskih odluka, ali i zbog izvrsno napisanih dijaloga i vrhunske glume, Miracle je doista izuzetan film, izrazito neprijatan, ali i otrežnjujući kao pogled u dubinu ljudske gadosti.

Ma koliko nam se, naročito u onim ranijim opservacijskim scenama, činilo da je Apetri hteo da ispriča priču direktno iz života i iz samog srca rumunskog društva obeleženog nepoverenjem u institucije i između samih institucija, u filmu je ipak moguće prepoznati uticaje nekih starih majstora (Bresson i Bergman), kao i nešto malo mlađih, poput Abela Ferrare od čijeg filma Bad Lieutenant (1992) naizgled preuzima motivaciju i poentu zapleta, da bi to ipak izokrenuo. Opet, zbog toga se Miracle ne čini ništa manje autentičnim, da ne govorimo o tome da nije ništa manje dojmljiv.


24.7.22

A Film a Week - One Day in Ukraine / Den' Dobrovol'ca

 previously published on Cineuropa


A darkened Metro station. Suspenseful music in the background, and a textual info card that says so much with just a few words and numbers: 13 March 2022, or the 2,943th day of the Russian-Ukrainian War. This is not some kind of speculative fiction along the lines of Valentyn Vasyanovych’s Atlantis, but merely a matter of perspective. While for the global public, the war started this February when the Russian troops invaded Ukraine, for the Ukrainians, it is a phase in the conflict that is in its ninth year now, having started when the Maidan Uprising took place. The camera moves to the better-lit, deeper layers of the station, which provides shelter for the women, children and elderly people, and continues observing life there in an unbroken, five-minute, dialogue-free, hand-held shot.

The day referred to in the title of Volodymyr Tykhyy’s One Day in Ukraine is actually the following one, 14 March, or the 2,944th day of the war. The movie directed by the filmmaker behind Maidan: Rough Cut (2014) and the founding member of the Babylon ‘13 collective, which serves as its principal production company, had its world premiere at the recently concluded Sheffield DocFest, where it bagged a Special Mention in the main competition. The topic itself and Tykhyy’s fitting direct approach to it should be enough to secure the film a future on the documentary festival circuit.

The Metro station and the people taking shelter there are just some of the things that Tykhyy and his co-cinematographers (all 12 of them) focus on. The second narrative thread follows a group of drafted soldiers and members of the territorial defence guard in their duties, from fighting to drone reconnaissance and policing the disaster-stricken areas in order to prevent looting. The third one revolves around a young woman who copes with the situation through activism, from cooking meals for the defenders to feeding stray dogs and taking part in efforts to save the pets that owners have had to leave behind.

One of Tykhyy’s points is that almost everybody does their best to support the defence effort in their own way and by their own means, but this kind of discourse focusing on the ideals of patriotism and solidarity is standard for any defensive war. What is more interesting here is something even more universal: the way our perception changes in times of distress. The things that had been unimaginable just a month ago have become the facts of daily life, while things considered quite normal, or even mundane, like video adverts and a Stop-Zemlia movie poster in the Metro station, seem like relics from the distant past.

Operating with material from different sources, Tykhyy and his co-editor Ivan Bannikov still manage to find a sense to it all and a certain style in welding it together, sometimes to considerable emotional effect. They also incorporate shots of the actual combat and the devastating consequences of it, which are usually obtained by the reconnaissance drones belonging to one group of our protagonists, and in those moments, the harrowing musical score by Mykyta Moiseiev, consisting of a pulsating beat and a synth drone imitating wind instruments, is especially effective in filling in the soundscape.

In the end, we even learn that the day has not been chosen randomly, because it also has a certain symbolic significance: in Ukraine, it is Volunteers Day, which is connected to the Maidan and post-Maidan events. Nor does One Day in Ukraine feel random, like an ordinary chronicle of wartime events, but rather like a valuable testimony of the unbreakable human spirit.



23.7.22

A Film a Week - America

 previously published on Asian Movie Pulse


There is hardly more exploited concept in literature and cinema as it is a love triangle, and there are few filmmakers that could pull it in a new and fresh way. The Israeli filmmaker Ofir Raul Graizer has a difficult task to stir the water in his unique way with his sophomore feature “America” that has premiered in the official Crystal Globe competition at Karlovy Vary. Some sort of a festival tour might be expected judging by the tone of film, its execution and Graizer’s own reputation: his debut “The Cakemaker” (2017) that also premiered at KVIFF went to become the Israeli official entry for 2018 Oscar and a minor arthouse hit.

The title, which later proves to be quite misleading, comes the place where our protagonist Ilay Cross (Michael Moshonov) resides and works as a swimming coach. One day, he receives a phone call from his father’s attorney that informs him that the father has passed away and that Ilai inherited the house. Once he gets back to Israel, we learn that his actual name is Eli Greenberg, that his father was a national hero and a local sheriff, that his mother is long gone and that Eli had a complicated relationship with his family.

In the meanwhile, Eli reconnects with his childhood friend and swimming rival Yotam (Ofri Biterman) who now owns a florist shop and is engaged with Iris (Oshrat Ingadashet). For the old times’ sake, Eli and Yotam go swimming in the creek where they played when they were kids, but, while Eli takes a nap in the sun, Yotam slips and falls to end up in a vegetative state. Ten months later, Eli is still in Israel, refurbishing his house in order to sell it well. Iris’ shop is deeply in debt, so she accepts Eli’s offer to help him with the garden and while doing so, the two get closer and fall in love. When Yotam suddenly wakes up from coma, the relationship dynamics are about to be re-evaluated again…

While the plot description and the film’s structure in four chapters (the last of them serves actually as an epilogue) seem a bit Almodóvar-esque, “America” is actually a film that plays by its own set of rules. Each character we encounter is quite complex and life-like, which is especially true for our central trio whose traits, past and trauma we get to learn slowly through the drips of information Graizer feeds us through his script. Also, each of the central three chapters is centred around one of the relationships in the completely drawn triangle: Eli’s and Yotam’s platonic bro-mance, Eli’s and Iris’ passionate affair coming out of desperation, and Iris’ and Yotam’s rekindled love through which they both survive.

Graizer’s directing style is toned-down and discreet, but also quite tactile. He demonstrated it also in “The Cakemaker”, which also had a queer angle and was more focused on relationship building through enjoying and preparing food. In “America”, Graizer focuses more on the tactile aspect of the intrapersonal dynamics in relationships that always have some physical component, whether they are sexual by nature or not. The only thing that breaks that unity is Dominique Charpentier’s score that is a bit too revealing.

Shot in the colours of the eternal warm season in Israel, suggestively edited and equipped with fitting production- and costume design, “America” is very much competent piece of work. The amount of storytelling control achieved through the fine-tuning process by Graizer actually makes “America” resemble an American film, whether it be a higher profile indie or a smaller studio production.

Graizer’s detailed and layered writing also allows the standout performances in the acting department. Michael Moshonov has the most complex, but also the most thankful task as Eli, a decent man of high ethical standards, but also of strong emotions and deeply hidden traumas covered with a layer of mystery. As Iris, Oshrat Ingadashet gets to play the most emotional and vulnerable part, while Ofri Bitterman has to show the multitude of moods, from joviality to helplessness to determination.

“America” is definitely very well made and very accessible film that could do very well with different audiences. Watching it gives the sense of reading a fine novel. Maybe Graizer just has to follow the footsteps of the protagonist he created and takes a jump across the pond where he could be a reliable “money player”.


21.7.22

Return to Dust / Yin ru chen yan

 kritika objavljena na XXZ



2022.

Scenario i režija: Li Ruijun

Uloge: Wu Renlin, Hai-Qing, Li Shengfu, Wu Yunzhi,Yang Guangrui, Zhang Min



Život negde jednostavno vredi manje nego negde drugde. Jedno od tih mesta gde život ne vredi skoro ni pišljiva boba je ruralna Kina u kojoj se čini da se način života tek marginalno promenio od početka XX veka i koja stoji u oštrim kontrastima sa svim onim pričama o strelovitom razvoju i visokoj tehnologiji rezervisanoj za gradove na istoku i jugu zemlje. Jedan od pesnika te težačke, ruralne severozapadne Kine je i Li Ruijun, filmski autor mlađe generacije koji se ne libi da te kontraste i nepravdu koju oni sa sobom nose izloži, pa makar upadao u nevolje s režimom i njegovim cenzorima koji su, primera radi, skrajnuli njegov prethodni film Walking Past Future (2017) koji se bavio migracijama ruralnog stanovništva ka industrijskim centrima.

Za svoj poslednji film, Li je morao da se vrati na skromnije produkcijske standarde na tragu njegovih ranijih radova, recimo Fly with the Cranes (2012), ali Return to Dust je tek naizgled skroman i jednostavan film koji skriva veliko srce i britku kritiku. Film je premijerno prikazan u takmičarskom programu ovogodišnjeg Berlinala, a u Karlovym Varyma je zaigrao u revijalnoj selekciji Horizons i tamo se pokazao kao jedan od najboljih uradaka u ionako impozantnom izboru festivalskih favorita.

Junaci našeg filma, Ma Youtie zvani Gvozdeni Brat (Wu Renlin, glumac-amater koji je s Lijem sarađivao i na Fly with the Cranes) i Cao Guiying (Hai-Qing) zapravo nikada nisu imali šanse u životu. On je rođen kao četvrti brat u težačkoj porodici, braća Zlatni i Srebrni su već pokojna, a brat Treći manipulativno upravlja životom svog mlađeg brata, pa Gvozdeni od imovine ima jedino svog vernog magarca i kola u koja ga upreže. Od poljoprivrede jedva preživljava bez obzira što je vredan, ako nešto i zaradi, to daje drugima, a nikada se nije oženio. Sa druge strane, Cao je zlostavljana od strane svoje familije, živela je u šupi i dirinčila, ne može da ima decu i ima hendikep da ne može da kontroliše svoju bešiku.

Kada familije dogovore brak između njih dvoje, na umu verovatno imaju kako da ih se reše i prepuste sebi samima i jedno drugom. Ali između ovog čudnog para se javlja prijateljstvo, poštovanje, zajedništvo, pa čak i ljubav, iako ne u svom karnalnom obliku. Živeći zajedno po tuđim, napuštenim kućama meštana koji su se odselili u gradove, obrađujući zaparložene njive, investirajući u kokoške i svinje i gradeći sami svoju kuću od cigala koje su sami oblikovali i sušili na suncu, njih dvoje polako stiču nešto svoje. Ali njihova sreća, pa kakva god bila, ne može da traje dugo...

Usput valja primetiti da je Ma i inače dosta poštovan zbog svoje radišnosti i zbog poštenja, a da u selu dobija posebno poštovanje kao donator krvi retke grupe za lokalnog moćnika od kojeg celo selo zavisi kao u feudalizmu, što rezultira scenama gde se kontrasti između „moderne“ Kine i one zaostale najbolje vide, kao kada ga na davanje i sa davanja krvi voze u novom BMW-u. Opet, hijerarhijski potčinjen svom bratu, on će poslužiti kao oruđe pomoću kojeg će ovaj priskrbeti stan za svog nesposobnog sina.

Površan će gledalac u filmu videti samo kao olovo teški socijalni realizam, a onaj ideološki zaslepljen čak i neku seosku idilu, iako to nije Lijeva namera. Naprotiv, on svoj rodni kraj opisuje bez sentimenta, ali i bez gorčine, takav kakav jeste, a dok se godišnja doba menjaju slika i život onakav kakav tamo zaista jeste. Bajkama o komunističkoj solidarnosti uprkos, odnosi među ljudima tamo su još na feudalnom nivou, borba za preživljavanje je grčevita, a „karte“ uglavnom unapred podeljene, dok te famozne vlasti i njene redistribucije nema ni na vidiku.

Ima kod Lija i neke poezije, pa makar prolazno, i nekog osećaja zadovoljstva, ma kako kratkotrajnog. Ima i ljubavi i zajedništva. Ima zanatskog umeća, i to ne samo kod protagonista (oboje su vešti sa rukama, ona doduše nema znage za nešto više od pletenja mreža i korpi), nego i u redovima ekipe. Direktor fotografije Wan Weihui gotovo dokumentaristički slika krajolik i njegove skromne enterijere, Li montira na jedan starovremenski način, a muzika Peymana Yazdaniana sjajno ide uz film.

Neki kažu da umetnost samo imitira život. U slučaju Return to Dust, ona mu, sa svom potrebnom humanošću, postavlja dijagnozu, i to prilično preciznu.


19.7.22

Captain Volkonogov Escaped / Kapitan Volkonogov bežal

 kritika objavljena na XXZ



2021.

režija: Nataša Merkulova, Aleksej Čupov

scenario: Nataša Merkulova, Aleksej Čupov, Mart Taniel

uloge: Jurij Borisov, Timofej Tribuncev, Aleksandr Jacenko, Nikita Kukuškin, Vladimir Epifancev, Anastasija Ukolova, Natalija Kudrjašova, Viktorija Tolstoganova, Jurij Kuznjecov, Igor Savočkin, Maksim Stojanov


Dosta se prašine diglo oko uvrštavanja rusko-francusko-estonskog filma Captain Volkonogov Escaped na program 56. međunarodnog filmskog festivala u Karlovym Varyma. Film je igrao u revijalnom programu Horizons koji donosi izbor proverenih festivalskih filmova najvećeg formata koji su se pojavili između prethodnog i ovog izdanja festivala, a „prašinu” su podigli ukrajinski filmski i kulturni radnici. Krimen filma rediteljskog dvojca Nataša Merkulova – Aleksej Čupov je taj da je finansiran ruskim državnim sredstvima. Na stranu što je film već igrao po silnim festivalima, od premijere u Veneciji prošle godine nadalje, čak i u našem regionu je prikazan na Festivalu Autorskog Filma, ali iz svega što Captain Volkonogov Escaped predstavlja je jasno da neko zadužen za finansiranje projekata nije (dobro) pročitao scenario.

Naslovni junak u interpretaciji Jurija Borisova, glumca čija je karijera prošle godine uzletela s filmovima Petrov's Flu Kirila Serebrenikova i Compartment No. 6 Juha Kuosmanena, veran je i poslušan operativac zloglasnog NKVD-a, preteče KGB-a. Njegova je nesreća u tome da je godina 1938, da se uveliko govori o ratu koji se sprema, pa se društvo, a naročito poluge sile provetravaju od svih nestabilnih elemenata u čistkama koje je pokrenuo Staljin. Osetivši šta mu se sprema, Volkonogov iznenada nestaje, a za njim se u poteru daje niko drugi do njegov nekadašnji mentor, major Golovnja (Tribuncev) koji predvodi tim sačinjen od protagonistinih nekadašnjih kolega.

U svom begu koji, naravno, ne ide baš po planu i uglavnom je vođen impulsima, Volkonogov mora da se suoči i sa nedelima iz svoje prošlosti, a nakon što mu se u snu javi netom pogubljeni kolega, on na sebe preuzima misiju da, pre nego što ga uhvate, dobije oproštaj od makar jedne od svojih žrtava. Njegova daljnja potraga otkriva nam grubu silu, materijalnu i ljudsku bedu, korupciju i paranoju koje su krasile predratni (a kasnije i posleratni) Sovjetski Savez u kojem ljudski život ne vredi ništa („Nema čoveka, nema problema” jedna je od Staljinovih krilatica), u kojem su ljudi lažno optuživani i pod prisilom priznavali, u kojem su se na meti mogli naći zbog svoje nacionalnosti ili zbog ispričanog vica, u kojem su rođaci uhapšenih sramoćeni i u kojem su paranoja, poslušnost i potkazivanje bile veoma željene vrline.

Zvuči li vam to poznato i liči li vam to možda i na današnju Rusiju i sve njene kolonije, fizičke ili makar mentalne? Da, da, u pravu ste. A ni autori filma to ne pokušavaju da sakriju, dapače. Pre svega time što glavnog negativca modeliraju po znate-već-kome, od njegovog hladnog tona, preko pokazivanjima i hvalisanju pred mlađima i teoretski fizički spremnijima u sportskim nadmetanjima (ovde je to gimnastička sprava konj s hvataljkama) i favorizovanja apsolutnih psihopata poput dželata Ujka-Miše (Savočkin) kojem treba samo jedan metak po „neprijatelju”, pa do fizičke bolesti koju više ne može ni da sakrije.

Izgleda da ovde na delu opet imamo „slučaj Zvjaginjcev”, odnosno primer nalik na njegov film Leviathan (2014), jedini u njegovom opusu koji je primio i određena državna sredstva, verovatno previdom, a u kojem je znate-već-čiji režim oštro kritikovan po pitanju korupcije, mafijaštva i beslovesnosti, a znate-već-ko nije dobio propucanu sliku, za razliku od njegovih prethodnika koji, pak, jesu. Dok se Leviathan još i mogao zamaskirati time da je izvorna inspiracija za njega potekla od slučaja u Americi (savezna država Kolorado), pa je u matičnoj zemlji javno „sasečen” tek kada je osvojio Zlatni globus i primio nominaciju za Oscara, kod Volkonogova nema dileme o čemu se tu radi, zbog čega je film ograničen na festivale, ne-državne nagrade, a od državnih samo nominacije.

Ali, i kada se u potpunosti manemo politike (uh, odvratne li floskule), Captain Volkonogov Escaped je jedno izuzetno filmsko delo vrhunske egzekucije, sjajnog osećaja za detalj perioda i za duh tog vremena. Izbor glumaca (epizodne uloge igraju ruski glumci iz visokoprofilnih festivalskih filmova) i rad sa njima je fantastičan, tehnički aspekti filma su na nivou, pa je osećaj koji nam film pruža izuzetan, istovremeno i zadivljujući i strašan. Pritom reč je o flmu čiji se tempo skokovito menja od maničnih jurnjava do meditacija i nazad, i u kojem se istraga, potraga i suočavanje odvijaju na dva nivoa, unutrašnjem i spoljnom, istovremeno. Reč je, dakle, o filmu kojeg ne treba zabranjivati i stigmatizirati, ma ko ga finansirao, već ga u ova zla vremena treba gledati i zbog filmskih kvaliteta i zbog šireg društvenog značaja.


17.7.22

A Film a Week - Kick and Scream / Baci se na pod

 previously published on Cineuropa


Divorce is one of the most common topics in cinema, all over the world. The storytelling approach of presenting the same events from different angles and points of view is not new either: ever since Akira Kurosawa’s Rashomon, many filmmakers have employed it in their works. The question with Kick and Scream, the feature-length directorial debut by Croatian actress Nina Violić, who has already written and directed a couple of shorts, is: does the approach serve the topic well?

Kick and Scream world-premiered at the recently concluded Festival of Mediterranean Film in Split, where it won the Hook Award in the feature-length competition, and is also competing for the Golden Barge at the Vukovar Film Festival. In between the two gatherings, it was released theatrically in Croatia. Given that its topic is quite universal, and that the film is artistically accomplished, further festival bookings should not come as a surprise.

What we see are the last few hours in the marriage of an unnamed couple, separated into three equally long chapters that are told from the perspectives of both of the spouses and their young son, Igor (newcomer Bruno Frketić Bajić). The first part is told from the child’s perspective, and here, the verbal confrontations between the parents remain largely in the background, since Igor is more interested in playing with the “dusties”, his imaginary friends made of the dust he collects, than in listening to the adults quarrelling. The visit from his father’s American aunt, Maggie (Lee Delong), interrupts his playtime, but also serves to show the audience that the kid is well aware of what is going on.

The other two chapters are told from the parents’ perspectives – first the father’s (Goran Bogdan, globally recognised for his role in the series Fargo and Srdan Golubović’s film Father), and then the mother’s (Nina Violić herself). We do not get to learn the reasons for their separation, but only their very different standpoints and takes on things at that very moment.

Each of the chapters would work well as a separate short film, but when welded together, they make a standout feature. Violić’s approach demanded a great deal of fine-tuning in every department, from the scriptwriting and directing to the acting and cinematography, because everything here is a matter of perspective, and the key is how to code it. From her clear, rigorous and finely honed sense of coding, it is clear that Violić has put a lot of effort and thought into it as both the screenwriter and the director.

Things are also impressive in the acting department. While child actor Bruno Frketić Bajić seems natural and relaxed all the way through, and Lee Delong provides a jovial note to her character, the performers playing the spouses are actually tasked with multiple roles each, because they both see themselves and the others differently, depending on the perspective. Goran Bogdan is as reliable as ever, both as a confused (as his character sees himself) and an abusive man (as the wife sees him), while Violić channels the feeling of being fed up (from the perspective of her character) and neuroticism (as the husband sees it) in an emotionally compelling way.

Kick and Scream was also demanding on a technical level, from the stop-motion animation sequence involving Igor’s “dusties” to the camerawork by seasoned DoP Vanja Černjul, where angles play a key part, plus the smooth editing of Vladimir Gojun. This all makes it one of the best thought-out and most innovative divorce dramas of recent years.


16.7.22

A Film a Week - Like a Fish on the Moon / Balaye aseman zire ab

 previously published on Asian Movie Pulse


Family is the hotbed for many things, positive and negative, usually negative. One problem might multiply and make the situations escalate quickly. One such Iranian family stands in the focus of the film “Like a Fish on the Moon” written and directed by the up and coming filmmaker Dornaz Hajiha. The film premiered at the newly established Proxima competition at Karlovy Vary.

We know that something is wrong in the seemingly idyllic lives of Haleh (Sepidar Tari) and Amir (Shahdyar Shakiba) right from the very start, and we know what the problem is exactly: their son Ilya (Ali Ahmadi) has stopped talking suddenly and apparently for no reason. Other than that, their lives seem perfectly normal for the members of the middle class in the urban areas of Iran. They both work, they have a place to live and a car to drive and Ilya has toys and video-games to play with. Of course, the sometimes have arguments, some of them heated, and Ilya sometimes hears them arguing.

There is no physical reason for Ilya not to be able to communicate, and he actually goes into some basic communication. Every doctor and every therapist the couple encounters has its own theory, and every their acquaintance has a doctor or a therapist to recommend. Their parenting style, however, differs: Haleh is more of a “helicopter mom” who would not stop hoovering over her son until she feels she has done everything, while Amir is more of a strict, structured dad. When one psychotherapist suggests that the two should switch roles regarding the care of their son, a rift between them widens…

In Hajiha’s film, coming after several shorts and a 2015 mid-length “Lost”, almost all of the components of the so-called Iranian style are present. We get the hand-held camerawork that follows our characters, reverse shots in dialogue scenes, long one-take scenes taking place in the car, an occasional jump cut and so on. Those are usually employed functionally, sometimes with particular wits, for instance the thing that we never see the faces of the doctors and the therapists is a good decision. On the other hand, the slow progress of the plot and repetitions with minimal variations that fuel the gradual rise of the tension between the spouses, might tire a viewer out even after the very compact runtime of 78 minutes, especially if the hypothetical viewer is not that into that “married with children” situation.

The actors do their job commendably well. Typically expressive Iranian acting style suits the scenes when the emotional tension is risen to a higher level, but both Sepidar Tari and Shahdyar Shakiba are quite capable to act in the low key and in more realistic manner when the script wants them to. However, the lion’s share of praise should be given to the child actor Ali Ahmadi who has only facial expression and movement on his disposal to act his part. The newcomer manages to win the audience over and keep it related to his character. On the visual and technical level, “Like a Fish on the Moon” is a competent work, although it is clear that Dornaz Hajiha worked with a modest budget.

In the end, “Like a Fish on the Moon” lands on the territory of a slightly above average film, more on the arthouse than on the crowd-pleaser side, which is also fair. If it could be a bit livelier or if could it problematize and explore some other fields (for instance, the class background of the leads and their particular lifestyle choices based on it), it could have been even better. But as a story of parenting and one problem becoming a series of problems, it is also good enough.


15.7.22

Triangle of Sadness

 kritika objavljena u dodatku Objektiv dnevnog lista Pobjeda


Švedski režiser Ruben Estlund je redak, ako ne i jedini filmski autor koji je za dva filma u nizu dobio Zlatnu palmu na najvećem svetskom filmskom festivalu, u Kanu. Dok ovaj „brod ludaka“ (shvatićete kasnije zašto) zvani ,,Triangle of Sadness“ ne uplovi i u neke festivalske luke u našem regionu, imali smo sreću da ga pogledamo na filmskom festivalu u Karlovim Varima.

Estlund je svakako jedan od najvećih savremenih filmskih režisera, koji je još od ranih radova demonstrirao sposobnost da opazi bitne stvari u našem svetu (ili u njegovim pojedinim segmentima), da ih problematizira i ispriča kao priču.

Možda su ,,Involuntary“ (2008) ili ,,Play“ (2011) nekome još i prošli ispod radara, to svakako nije bio slučaj sa ,,Force Majeure“ (2014) i ,,The Square“ (2017), koji su se na festivalske turneje uputili na vetru nagrada koje su pokupili u Kanu, prvi nagradu žirija u programu Un certain regard, a drugi Zlatnu palmu.

Upravo ta dva filma zajedno možemo posmatrati kao najreprezentativnije za Estlunda, makar u smislu tema koje ga zanimaju i fenomena koje uočava i problematizuje. I jedan i drugi smešteni su u relativno zatvorene buržoaske krugove, prvi u elitno skijaško odmaralište, drugi u umetničke krugove.

Takođe, i jedan i drugi ispituju neuroze modernih (skandinavskih) muškaraca i pitanja šta je prikladno, a šta etično učiniti u pojedinim situacijama. ,,The Square“, doduše, ima i tu „pejzažnu“ komponentu, budući da preispituje pretencioznost visokih umetničkih krugova.

Još jedna od bitnijih odlika Estlundove poetike je pažnja koju poklanja jednom sasvim životnom fenomenu koji kinematografija izbegava: takozvanom „vađenju“. Njegovi protagonisti, naime, nikada ne priznaju grešku, ma kako sitna i iskrena ona bila, nego ulažu ekstenzivne napore kako bi je sakrili, minimizirali, u razgovoru relativizirali ili se na neki drugi način „izvadili“ iz situacije. Uz obavezni začin skandinavskog suvog humora (ne nužno crnog, ali svakako ironičnog i „deadpan“), takvi momenti u Estlundovim filmovima su oni najbolji i oni koji ostaju.

,,Triangle of Sadness“ za Estlunda svakako predstavlja podizanje uloga u skoro svakom smislu te reči. Budžetski, ovo je njegov najraskošniji film snimljen u koprodukciji čak šest evropskih zemalja. Sa internacionalnom glumačkom postavom i engleskim kao jezikom komunikacije, ,,Triangle of Sadness“ je njegov najglobalniji film. Konačno, kao studija kruga globalnih bogataša, onih koji to žele da postanu i njima podređenih, uz upotrebu filozofskih referenci i koncepata marksizma, ničeanskog iracionalizma i nihilizma, ovo je njegov najopštiji film.

Estlund film, doduše otvara skromno, simulacijom estetike živog video-javljanja za kakvu društvenu mrežu koja se odvija na kastingu za muške modele. Čak i pre nego što upoznamo našeg protagonistu koji služi kao vezivno tkivo celog filma, pokupićemo „zrna mudrosti“, tipa da manekeni zarađuju manje od manekenki, a da su jednako na meti predatora i to da jeftine robne marke vole da fingiraju sreću i pozitivu u svojim kampanjama, a da one skupe umesto toga biraju negativu i opasnost. Saznaćemo i šta je naslov ,,Trougao žalosti“ koji nije pojam iz geografije, psihologije ili dinamike veza, već pogrda kojom voditelj kastinga „časti“ deo protagonistinog lica između obrva i korena nosa.

Naš protagonista Karl (Haris Dikinson) je maneken i kao takav zarađuje manje od svoje devojke Jaje (Čarlbi Din) koja je, pogađate, takođe manekenka. Ali, i pored toga, ona izbegava da pokupi račune u restoranu koje na kraju uvek on plati. Kada on pomene da mu to smeta i da bi radije da oni budu jednaki, između njih izbija svađa koja se proteže na celo prvo poglavlje filma nazvano po njima dvoma. Zapravo, ona je manipulativna i takvo ponašanje zapravo vežba, jer zna da su joj karijerne opcije posle završetka manekenske karijere vrlo sužene i da se zapravo svode ili na bogatu udaju ili na „influenserstvo“ i kapitalisanje na poznatosti, poznatosti radi.

Upravo će jedna njena influenserska varka njih dvoje (a i nas sa njima) prebaciti u drugo poglavlje i na drugu lokaciju, na luksuzni kruzer na kojem se meša „stari“, „srednji“ i „novi“ novac, od britanskih fabrikanata oružja, preko ruske tajkunerije, pa do savremenih tehnoloških milijardera. Gosti znaju biti kapriciozni, ali osoblje, od šefice Paule (Viki Berlin), preko svih kabinskih stjuarta, pa do čistačice mora udovoljavati ili makar fingirati da udovoljava njihovim željama. Doduše, neke se formalne stvar poput kapetanove večere moraju ispoštovati, čak i kada kapetan (Vudi Harelson) koji je pijanac i komunista ne pokazuje interes za svoj posao i radije štrajkuje i ošljari krijući se u svojoj sobi i prepuštajući svoj posao drugima.

Gosti su raznoliki. Od narodski nastrojenog ruskog „kralja govana“, zapravo monopoliste u biznisu sa đubrivom, Dimitrija (Zlatko „Kićo“ Burić, najpoznatiji po ulogama gangstera u danskim filmovima), preko šlogirane Nemice (Iris Berben) koja na svako pitanje odogovara sa „u oblacima“, smetenog skandinavskog proizvođača kodova za aplikacije Jarma (Henrik Dorsin), pa sve do Vere (Sanji Meles) - Ruskinje s umetničkom dušom i dobročiniteljskim kompleksom, koja je spremna da natera osoblje da se sve aktivnosti na brodu obustave, kako bi se „posluga“ okupala u bazenu.

Stvari eskaliraju na kapetanovoj večeri koja je nesrećno postavljena na olujno veče, epidemija morske bolesti preuzima brod, a kapetan gubi kontrolu na njim. Odatle sve ide u smeru katastrofe koja uključuje gusare, zalutalu granatu i brodolom koji funkcioniše kao revolucija u kojoj se odnosi moći menjaju. Neprimetna čistačica Abigail (Doli de Leon) odjednom zbog svojih manuelnih sposobnosti postaje najvažnija osoba u družini preživelih na pustom ostrvu, a stvari poput hrane, vode i seksa postaju valuta koja menja novac.

Prvo što se može reći za ,,Triangle of Sadness“ je da je uglavnom haotičan, a kada nije to, onda je didaktičan, dok je većinu vremena uglavnom ekscesan, a ponekad čak i stvarno provokativan. Estlund je opet najviše „svoj na svome“ u onim momentima razgovora u kojima svaki učesnik ima neku agendu, kao što su to svađe između Jaje i Karla, ubeđivanje između Vere i jedne od stjuardesa, pregovora koje Paula vodi s kapetanom ili one „bitke citata“ između kapetana i Dimitrija. U tim momentima, Estlund pokazuje da je majstor pisane reči, ali i filmske umetnosti, sa sklonošću ka komediji apsurda.

Na nekim drugim mestima, kada pokušava da kaže nešto „važno“ i duboko, Estlund ispada didaktičan i promašuje, za šta kao primer može poslužiti ono navodno šokantno priznanje britanskih starijih supružnika da su im konvencije Ujedinjenih nacija umalo uništile posao.

Problem s time je što to slušaju i time su šokirani Jaja i Karl, dvoje ne baš bistrih ljudi koji verovatno nemaju pojma (a ni interesa za sticanje istog) o tome, kako svet van njihovih uskih krugova funkcioniše. To otkriva jednu drugu falinku koju Estlund do sada nije pokazivao: likovi filma su uglavnom širokopotezno skicirani, po pravilu stereotipni predstavnici svog ešalona i tipologije. A oni koji nisu, poput recimo Paule koja je šefica osoblju, a „sluškinja“ klijentima, nemaju dovoljno vremena da se ispolje. Glumci su, naravno, pod pritiskom zbog toga, a to rešavaju igrajući svoje likove kao karikature, a ne kao ljude od krvi i mesa.

Čini se da Estlund zapravo s ,,Triangle of Sadness“ dosta „mlati“: kada to ne čini didaktikom, onda ekscesom, sa sve telesnim tečnostima poput projektila povraćke i eksplozije fekalija iz kanalizacijskog sistema. Nekima će to delovati kao šok za nečiji (buržoaski) „dobar ukus“, ali legitimno je posumnjati da je autor izgubio kontrolu nad svojim delom. Konačno, i veliki koncepti kojima se Estlund ovde obilato služi već su viđeni i obrađeni od literature do filma, tako da ćemo naleteti na odjeke Altmana, Goldinga, Orvela, pa i samog Estlunda iz svojih uspelijih uradaka.

Opet, da sumiramo, ,,Triangle of Sadness“ je daleko od lošeg filma, kroz dobar deo svog trajanja je zabavan i intrigantan, ali je zapravo neujednačen, predugačak (stara boljka Estlundova je ta da ne zna kada treba završiti), i svakako je manje od sume svojih delova. Opet, čini se da je došlo do sinergije između autora, filma, njegove teme i mesta na kojem je prikazan: buržuji su dobili priliku da se nasmeju sami sebi i da se zbog toga osećaju dobro. Je li autor baš to hteo da kaže?

14.7.22

Men

 kritika objavljena u dodatku Objektiv dnevnog lista Pobjeda


Primarno pisac i scenarista, poznat po saradnjama s Denijem Bojlom na filmovima ,,The Beach“ iz 2000. (kao autor izvornog romana), te ,,28 Days Later“ (2002) i ,,Sunshine“ iz 2007. (za koje je napisao scenarije), Aleks Garland u međuvremenu se promovisao u jedno od režiserskih imena koje pobuđuje pažnju.

Njegov režijski prvenac, ,,Ex Machina“ (2014), dočekan je s hvalospevima kritike i odobravanjem publike, Oskarom za efekte i nominacijom za isti za originalni scenario. U pitanju je bila naučno-fantastična drama koja je pokušala odgovoriti na večno filozofsko pitanje „sanjaju li androidi električne ovce“. Odnosno, u kojoj meri je čovekolika mašina (ovde robotica u interpretaciji Ališe Vikander kojoj je to lansiralo glumačku karijeru), obilato se koristeći citatima klasika žanra, ali i određenim narativnim poštapalicama.

Ipak, bio je to vrlo dobar film, od Akademije, dela kritike i dela publike izvikan za remek-delo, koji je plenio sjajnom ekonomikom scenarija i istančanim osećajem za vizuelni stil. Ako je s prvencem pogodio u centar mete, sa drugim filmom to nije bio slučaj.

,,Annihilation“ (2018) je bio Garlandov pokušaj adaptacije romana Džefa Vandermera iz njegove ,,Southern Reach“ trilogije, a koja pripada pokretu koji se zove „New Weird“, koji je nastao iz „Weird Fictiona“ s dodatnim akcentom na logiku i uverljivost mehanizama, po kojima se stvari odvijaju u temeljno čudnim, izmišljenim svetovima. Film je loše prošao na testnoj projekciji, pa je promptno „uvaljen“ Netfliksu, skoro bez ikakve bioskopske distribucije, što je šteta jer je makar bio toliko vizuelno impresivan da je zaslužio veliko platno. Problem je, pak, bila njegova kriptičnost i eluzivnost, čini se fingirana, koja je uspela zbuniti i najtreniranije među gledaocima.

Ono što je bitno za oba filma je Garlandov osećaj za vizuelizaciju, kao i perfektan rad sa glumcima, a naročito sa glumicama. Ako u tu jednačinu dodamo glumicu sa trenutno najintrigantnijim kasting-izborima, Džesi Bakli, te činjenicu da se Garland sa svoje pozicije prvi put ne bavi SF-om nego hororom (kojem kao scenarista nije nesklon), očekivanja se dižu u nebesa za njegov treći film ,,Men“ koji je premijerno prikazan u Kanu, a nama je pod lupu došao i preko internetskih servisa i na festivalu u Karlovim Varima.

,,Men“ prati Harper, ženu s traumom iz bliske prošlosti, koja se povlači duboko u provinciju, u iznajmljenu staru vilu radi osame i potencijalnog izlečenja. Dok u fleš-bek scenama otkrivamo prirodu njene traume, od muževljevog (Papa Eseidu) samoubistva, pa do odnosa između njih dvoje koji pre toga nije bio idiličan i u kojem je Herper bila žrtva, u sadašnjem trenurku počinju da se oko nje roje neobične stvari. Prvo je prati manijak, onda je policajac ignoriše, onda je ministrant vređa, a sveštenik zasipa krivicom, da bi se na kraju protiv nje okrenuo i njen na prvi pogled simpatičan najmodavac. Svi ti muškarci, međutim, imaju isto, čini nam se gazdino, lice... Njih sve igra Rori Kinir.

,,Men“ je vizuelno impresivan film u jednakoj meri kao i Garlandovi prethodni, oslanjajući se na navodno idilične krajolike i sugerišući stravu i izopačenost koja se ispod te površine skriva. U tome svemu su pojedini kadrovi, posebno oni duži i neprekinuti, posebno dojmljivi, dok montaža uspeva da gura priču dalje čak i kad bi se scenario više koncentrisao na razvoj unutrašnjeg sveta likova nego li na pričanje priče.

Glumački se film isto sasvim solidno drži. Džesi Bakli je standardno dobra, čak i kada ima posla s tipskim likom žene-patnice koja će kasnije braniti svoj integritet. Herojski posao, međutim, obavio je Rori Kinir sa višestrukom ulogom koja se ponekad približava afektiranju i karikiraturama, ali Kinir sve to drži pod kontrolom prilazeći različitim likovima na različite načine, ali bez tikova.

Problem sa filmom, međutim, njegova je sama suština: „metafora“ patrijarhata u njemu toliko je slabo skrivena do te mere da je tu teško uopšte govoriti o nekoj metafori. Garland, međutim, želi da istakne poentu ali to čini kao da udara čekićem u glavu, pritom zanemarujući ono najvažnije – priču i pričanje iste, kao da nije pisac i iskusni scenarista. Tema je svakako važna, ali je Garlandov pristup jednostavno pogrešan, rubno parodičan i prožet nepoznavanjem materije, pa je stoga kontraproduktivan. Ako tome dodamo i kraj koji deluje preuzeto iz nekog drugog filma, razvučeno bez razloga i nakalemljeno u ovaj, dođe nam da se opet zapitamo.

Tako se pitamo je li nas Aleks Garland vara od samog početka jer zapravo nema šta da kaže, niti razmišljao kako bi to rekao, ili je, pak, reč o tome da mu se nekoliko posrećilo da zvuči mudro, pa takav utisak sada pokušava da na silu održi. U postavljanu situacije, Garland još ispada vickast i kreativan, dok mu poentiranje ne ide, ma koliko se trudio. U svakom slučaju, ,,Men“ je poprilino razočaranje i jedan zapravo nepotreban film.

11.7.22

Flux Gourmet

 kritika objavljena na XXZ



2022.

scenario i režija: Peter Strickland

uloge: Fatma Mohamed, Gwendoline Christie, Asa Butterfield, Ariane Labed, Richard Bremmer, Makis Papadimitriou, Leo Bill


Peter Strickland je jedan od savremenih autora koji je spreman i sposoban da iznenadi publiku. To mu najbolje uspeva kada je spontan u razvoju svoje dobre ideje i kada svoje priče uroni u „giallo” stil starih italijanskih horor-trilera koji puca od živih boja u kontrastu s crnilom i intenzivnog dizajna zvuka. To je svakako bio slučaj sa filmovima Berberian Sound Studio (2012) koji ga je i proslavio i In Fabric (2018) koji u centar stavlja izrazito bizaran koncept poput uklete haljine. Između ta dva smestio se The Duke of Burgundy (2014), priča o sadomazohizmu u lezbejskoj vezi, film atipično utišan u boji i zvuku, solidno napravljen, ali zapravo hladan.

Stricklandov najnoviji film Flux Gourmet je isto od te sorte, iako Strickland pokušava da ga učini lepršavim bizarnim konceptom u njegovom centru i satirom visokih umetničkih krugova. Premijeru je imao na ovogodišnjem Berlinalu, a na svojoj turneji se zaustavio i u revijalnom delu festivala u Karlovym Varyma.

U središtu filma imamo umetnički kolektiv koji se bavi „zvučnim keteringom”, što u prevodu znači izvođenje performansa na temu hrane, kuhinje, prehrambenih navika i implicitno feminizma i ekologije dok je zvučna komponenta istog sastavljena od na licu mesta obrađivane kuhinjske buke koja nastaje seckanjem, prženjem, mešanjem, blendanjem i slično. Kolektiv vodi beskompromisna Elle di Elle (Stricklandova muza Fatma Mohamed) koja se sukobljava ne samo sa svojim kolegama iz grupe, nego bukvalno sa svakim s kim se sretne, uključujući i sponzorku, ekscentričnu bogatašicu Jan Stevens koja je kolektivu pružila rezidentstvo. Drugi članovi „benda” su povodljivi momak Billy Rubin (Asa Butterfield) i Ellina bivša ljubavnica i glas razuma i elementarne ljudske pristojnosti koji niko nikad ne sluša Lamia Propria (Ariane Labed). Šta god oni uradili, publika ih voli i obožava, i to je spremna da pokaže vrlo grafički na orgijama posle performansa.

Stvari su, međutim, daleko od idealnih. Janina vila je pod sve jačim saboterskim napadima rivalske umetničke grupe. A Ellin sukob sa Jan produbljuje podele unutar grupe. U kući se još nalazi i kućni doktor Glock (Richard Bremmer), cinično-hladni erudita spreman na verbalni okršaj sa svakim. A sve to kao unajmljeni novinar prati i beleži Stones (Papadimitriou), po svom priznanju propali pisac koji nema puno pojma o temi, a koji je ujedno i naš narator. Stonesa pritom muče probavne tegobe, što takođe eskalira zajedno sa situacijom...

Istini za volju, koncept zvučnog keteringa, odnosno buke i hrane nije toliko nezamisliv u kontekstu savremene performativne umetnosti koja i sama zalazi u teško zamislive i ne naročito smislene pravce. Ali jednako tako, satirizacija takvog nečeg predstavlja ubiranje poprilično lakih poena, naročito ako uzmemo u obzir da su to radili i drugi savremeni autori, recimo Sorrentino i Östlund, samo smislenije i elokventnije. Problem je takođe što ovde Strickland u pomoć ne priziva ono po čemu se razlikuje od ostalih festivalskih i „art” autora, a što ova priča zapravo i zahteva: žanrovski pristup i pogled na stvari koji će makar na kraju rezultirati nekakvom akcijom.

Sa druge strane, Strickland pokazuje da zna s glumcima, da zna da iskomponuje scenu i da, kada se ne brine i ne kalkuliše previše, može da poluči nekakav očuđujući efekat, što je slučaj sa onim hipnozama u kojima Jan tera kolektiv da obavlja bespredmetne radnje na temu boravka u kupovini. Sa druge strane, orgije, zalivanje veštačkom krvlju i „medicinski humor” baziran na invaziji u telesne šupljine nije baš tako uspeo. Nije uspela ni satira umetničkog sveta, i to zato što se Strickland u razvoju likova nije usudio da ode dalje od bazičnih stereotipa o umetnici koja manjak znanja nadomešćuje viškom stava, meceni koja mora biti ekscentrična i nesigurnim beta-čalnovima benda, te naivnoj publici koja će uz čašicu dobrog marketinga progutati ama baš svako sranje koje joj se servira.

Povrh toga, varovatno najveći problem koji Flux Gourmet pokazuje je to da deluje siromašno, što inače nije slučaj sa Stricklandovim filmovima koji su raskošno dizajnirani čak i kad su snimljeni za siću. U tom smislu se film deklariše, da ne kažem „outuje” kao tipičan korona-film, snimljen na kontrolisanim zatvorenim lokacijama čiji sirovi materijal varijabilnog kvaliteta nije mogao biti ispeglan post-produkcijom. Flux Gourmet teško može na taj način okupirati našu pažnju i predstaviti se zanimljivim.