Lista - Decembar 2019

Ukupno pogledano: 43 (40 dugometražnih, 3 kratkometražna)
Prvi put pogledano: 41 (38 dugometražnih, 3 kratkometražna)
Najbolji utisak (prvi put pogledano): The Irishman
Najlošiji utisak: Obscure

*ponovno gledanje
**kratkometražni

objavljene kritike su aktivni linkovi

datum izvor Naslov na Engleskom / Originalni naslov (Reditelj, godina) - ocena

*01.12. video Green Book (Peter Farrelly, 2018) - 7/10
01.12. festival A Hidden Life (Terrence Malick, 2019) - 8/10
01.12. festival Coming Home Again (Wayne Wang, 2019) - 8/10
01.12. festival Man From Beirut / Blind (Christoph Gampl, 2019) - 6/10
02.12. festival Sin / Pecato (Andrey Konchalovskiy, 2019) - 6/10
02.12. festival Despite the Fog / Nonostante la nebbia (Goran Paskaljević, 2019) - 6/10
02.12. festival Willow / Vrba (Milčo Mančevski, 2019) - 7/10
02.12. festival The Flying Circus / Cirku Flutures (Fatos Berisha, 2019) - 6/10
02.12. festival Obscure (Wang Kunlin, 2019) - 2/10
03.12. festival Girl With No Mouth / Peri (Can Evrenol, 2019) - 7/10
04.12. festival Lost Lotus (Liu Shu, 2019) - 5/10
05.12. festival The Lighthouse (Robert Eggers, 2019) - 9/10
06.12. festival In the Strange Pursuit of Laura Durand (Dimitris Bavellas, 2019) - 8/10
07.12. kino A Rainy Day in New York (Woody Allen, 2019) - 5/10
08.12. festival Stieg Larsson: The Man Who Played with Fire / Mannen som lekte med elden (Henrik Georgsson, 2018) - 7/10
**09.12. video Yet Another Departure / Još jedan odlazak (Renata Poljak, 2019) - 6/10
**09.12. video In the Name of the Republic of Croatia / U ime Republike Hrvatske (Goran Dević, 2019) - 8/10
09.12. festival Lorni - The Flaneur (Wanphrang K. Diengdoh, 2019) - 8/10
09.12. festival After Midnight (Jeremy Gardner, Christian Stella, 2019) - 8/10
11.12. festival Cold Case Hammarskjöld (Mads Brüger, 2019) - 8/10
*12.12. festival Beanpole / Dylda (Kantemir Balagov, 2019) - 9/10
13.12. festival Synchronic (Justin Benson, Aaron Moorhead, 2019) - 9/10
13.12. video Water for Elephants (Francis Lawrence, 2011) - 6/10
13.12. video The Collini Case / Der Fall Collini (Marco Kreuzpaintner, 2019) - 7/10
17.12. festival Happy Times (Michael Mayer, 2019) - 7/10
17.12. video The Death of Dick Long (Daniel Scheinert, 2019) - 7/10
17.12. video American Woman (Jake Scott, 2018) - 7/10
18.12. video The Man Who Killed Hitler and Then The Bigfoot (Robert D. Krzykowski, 2018) - 6/10
19.12. video Crawl (Alexandre Aja, 2019) - 5/10
19.12. festival Invisible / Nematoma (Ignas Jonynas, 2019) - 8/10
20.12. video 6 Underground (Michael Bay, 2019) - 3/10
20.12. video White Rabbit (Daryl Wein, 2018) - 6/10
20.12. video In the Shadow of the Moon (Jim Mickle, 2019) - 5/10
20.12. festival Super Me / Qi Huan Zhi Lv (Zhang Chong, 2019) - 4/10
21.12. video Roads (Sebastian Schipper, 2019) - 6/10
23.12. video Indigo Children (Kenji Qurata, 2016) - 4/10
24.12. video Bacurau (Kleber Mendonça Filho, Juliano Dornelles, 2019) - 8/10
24.12. video Wounds (Babak Anvari, 2019) - 5/10
25.12. video The Goldfinch (John Crowley, 2019) - 4/10
**26.12. video London (Maria Reinup, 2019) - 7/10
27.12. video The Irishman (Martin Scorsese, 2019) - 9/10
28.12. festival Mater (Jure Pavlović, 2019) - 7/10
29.12. video Blaze (Ethan Hawke, 2018) - 7/10

Bacurau

kritika objavljena na XXZ

2019.

scenario i režija: Kleber Mendonça Filho, Juliano Dornelles

uloge: Bárbara Colen, Thomas Aquino, Sonia Braga, Silvero Pereira, Thardelly Lima, Udo Kier

Razvojni put brazilskog filmaša Klebera Mendonçe Filha se može koristiti kao efikasan argument onima koji postavljaju glupo pitanje "A kada je to neki kritičar napravio nešto praktično?" Filho je filmski kritičar po struci koji se oprobao u režiji, i to sa velikim uspehom: i prvenac Neighboring Sounds (2012) i Aquarius (2016) izuzetni su filmovi, do detalja promišljeni i zaokruženi, intelektualni, a ne nužno intelektualizirani i svakako ne hladni i distancirani, što je sledeći argument koji se kritičarima i teoretičarima stavlja na teret jednom kada se oprobaju u praksi.

Filhov treći film, Bacurau, na festivalskoj turneji od premijere u Cannesu, ipak je drugačiji od svega što je do sada radio. Prvo, lokacijski, film je izmešten iz autorovog uobičajenog habitusa, grada Recife na severoistočnom "špicu" Brazila u zapadni, ruralni i brdoviti krajolik iste savezne države Pernambuco. Drugo, Filho po prvi put ne radi sam kao scenarista i reditelj, već se u tome oslanja na pomoć svog stalnog scenografa i producenta Juliana Dornellesa. I konačno, Bacurau nije drama (u artističkom ili klasičnijem ključu) o partikularnom društvenom problemu (Neighboring Sounds se bavio posledicama ograđivanja u svrhu bezbednosti koje je donelo nove probleme u vidu borbe za moć između čuvara i vlasnika, a Aquarius se direktno bavio džentrifikacijom), već vrlo širok žanrovski miks, od etno-antropološke studije, preko neo-westerna i naučne fantastike, do otvorene društvene kritike i akcionog, čak ratnog, trilera.

Naslov filma je izmišljeno zabačeno selo, a vreme radnje nekoliko godina u budućnosti koja, pak, izgleda jednako kao sadašnjost ili bliža prošlost. Teresa (Colen) dolazi na sahranu svoje bake, lokalno značajne osobe (možda čak i veštice neke vrste) bez jasnog plana koliko će se zadržati. Kraj je u priličnoj meri odsečen od sveta, državne vlasti pokušavaju da uhvate odmetnika Lungu (Pereira) i njegovu družinu, a snabdevanje vodom je takođe problematično. Sa druge strane, čini se da selo živi po nekim svojim pravilima i kanonima po kojima jednako poštovanje dobijaju i (bivši) kriminalac i makro, a sada Teresin novi dečko Pacote (Aquino) i doktorica Domingas (Braga). Rutinu jedino ponekad remete posete gradonačelnika obližnjeg gradića, Tonyja (Lima) koji glasove na predstojećim izborima pokušava da osigura hranom sa isteklim rokom trajanja i sumnjivim lekovima.

Stvari, međutim, postaju čudne kada se pojave jezivi signali. Prvo, selo nestaje sa zvaničnih mapa i satelitskih navigacionih servisa. Zatim, nestaje signala za mobilne telefone (što je vrlo upozoravajući znak u savremenoj horor-paradigmi), a na nebu se pojavljuju dronovi u obliku letećih tanjira. Na kraju se u selu i njegovoj okolini pojavljuju nezvani gosti, stranci, belci i zapadnjaci, predvođeni Michaelom kojeg igra kultni B-filmski zlikovac, Udo Kier. To je samo po sebi razlog za uzbunu, iako nije do kraja jasno na čiju su inicijativu oni došli, sopstvenu ili su na misiji za nekoga. Jedno je jasno: ubrzo će izbiti sukob na život i smrt između lokalaca i posetilaca koji ne dolaze u miru. A tu lokalci, ma kako se to činilo, nisu bez šansi.

Poentu filma Bacurau je vrlo lako svesti na parabolu o kolonijilazimu i uljezima sa strane i njihovim ubilačkim avanturama, za šta svakako ima potvrde ne samo u tkivu filma, već i u brazilskom folkloru. Druga strana medalje su i razlike u okviru zemlje, između urbanih elita i države kao takve sa jedne strane, te zaposatavljenog ruralnog stanovništva s druge. U tom smislu je Bacurau žestoka i utemeljena kritika novog brazilskog predsednika Jaira Bolsonara, čoveka koji se istovremeno predstavlja i kao šampion globalizma i ekonomskog liberalizma, ali i kao siledžija prema svemu što se može opisati kao drugost, bile to gay osobe, ne-belačko stanovništvo ili sirotinja. U tom smislu, dronovi, moderno oružje, prismotre, tehnološki rat, pa čak ni uvodna kartica sa vremenskim okvirom ne zvuče toliko kao naučna fantastika, koliko kao realistična procena kretanja u bliskoj budućnosti. Filho, dakle, ni u kojem slučaju nije odustao od socijalnog angažmana.

Taktiku je, pak, unekoliko promenio i prilagodio, oslanjajući se, skupa sa Dornellesom, na poetiku i estetiku žanrovskog filma. Njih dvojica, međutim, ne brzaju, ostavljajući prostora za prolongirani uvod u kojem će se pozicionirati likovi i u kojem će se ocrtati svet u kojem egzistiraju. Tragovi westerna su u tom delu najviše vizuelni, unekoliko služe karakterizaciji i etičkoj slici, ali se ne koriste kao mehanička rešenja. Autori vrlo dobro poznaju folklor, priče iz ne tako davnih vremena gerilskog ratovanja, kulturu odmetništva i banditizma, državnu represiju, ali su dovoljno inteligentni i sa autorskim integritetom da te elemente doziraju, pre svega oslikavajući (izmaštanu) lokalnu sredinu i njene, samo njene, lokalne običaje. U tom smislu, spoj etabliranih brazilskih glumaca i naturščika (inače Filhov običaj) sjajno funkcioniše.

Vidi se, ipak, da ni Filho ni Dornelles nisu prevashodno žanrovski autori, već da poetiku koriste kako znaju i umeju, često se koristeći prilično otvorenim referencama, da bi ispričali priču koju nameravaju. Najdirektnije reference, kako u zapletu, tako i u detaljima, su one na Johna Carpentera: ne samo da je sasvim zamislivo da bi američki majstor snimio nešto nalik na Bacurau (jer je kroz celu svoju karijeru uspevao da žanrovskim filmskim stvaralaštvom proturi socijalni angažman), nego se čak i lokalna škola zove po njemu (doduše u portugalskoj inačici imena i prezimena), a autori u ključnom trenutku koriste Carpenterovu kompoziciju na soundtracku. Drugi autori, poput Alejandra Jodorowskog, Sergia Leonea, Teda Kotcheffa (Wake in Fright) ili Williama Friedkina su takođe prisutni kao citati, pre svega na vizuelnom nivou, a film je upakovan u stil 70-ih, podjednako eksploatacijskih filmova i Novog Hollywooda, što se ogleda u paleti boja, upotrebi anamorfnih objektiva i montažnim rešenjima kao što su klizeća pretapanja između scena.

Iako je Bacurau na nivou pojedinačnih scena izuzetno uspeo kao žanrovski film, problem je što u celini to ipak nije. Razlog mogu biti prevelike ambicije autorskog dvojca da u blender ubace suviše žanrova, različitih poetika i citata. Na kraju filmom dominira socijalni angažman, što samo po sebi nije loše, ali u opštoj neujednačenosti deluje didaktično, odnosno "nabijeno" iz sve snage. Bacurau je i pored toga vrlo dobar film kojem ipak fali nešto da bi bio odličan.

A Film a Week - A Dog's Death / La Muerte de Un Perro

previously published on Cineuropa

Despite its title, A Dog’s Death, the first feature by Uruguayan director Matías Ganz, is by no means a movie about dogs or a particularly tragic one, but rather a socially aware satire and a smart deconstruction of the petit-bourgeois lifestyle through a multi-genre tale encompassing comedy, drama and slow-burning thriller. The film has just world-premiered in Black Nights' First Feature Competition.

The opening shots of dogs running and playing in a field, set to calm, classical music, might initially lead the viewer in the wrong direction, as they embody the idyll and harmony that our central elderly couple, Mario (Guillermo Arengo, glimpsed in 7th Floor) and Sylvia (Pelusa Vidal, a newcomer to the screen after a fruitful career in theatre), are destined never to achieve. Sylvia is retired, so she spends most of her time in the house, constantly fearing that the housekeeper Guadalupe (Ruth Sandoval) is going to rip her off or that the beggars will keep returning to her doorstep. Mario, on the other hand, is an absent-minded vet who manages to botch one of his last routine operations on the titular dog. Mario tries to cover up this professional mistake by swiftly suggesting the option of cremation to the hound’s distressed owner (Argentinian actress-filmmaker Ana Katz), which she accepts at first, but then she proceeds to change her mind, and this becomes a driving force for the angry-mob protests that begin both on Facebook and outside Mario's clinic.

However, incidents stemming from simple mistakes and pure bad luck rarely come in isolation. Mario and Sylvia's suburban Montevideo home gets robbed and ransacked while they are on a night out, spending time with their daughter Veronica (Soledad Gilmet) and her family – her husband Juan (Lalo Rotavería) and son Felipe. Afraid for their future, the elderly couple temporarily moves into one of the young family's spare rooms, but the paranoia initially felt by Sylvia and embraced by Mario runs riot, not just driving a wedge between the generations, but also encouraging the pair to consider crazy conspiracy theories about recent events, spiralling into violence and even an accidental murder...

Director Ganz, whose previous work experience mainly revolves around television, also wrote the airtight script for his first feature, demonstrating great storytelling prowess by crafting a tale that is universally compelling for worldwide audiences, but also giving it quite a local flavour and lacing it with a quick-witted and ironic sense of humour. His insights about class-related paranoia and the fear of old age approaching might not be new, exactly, but they are deftly woven into the narrative. The director’s use of music (written by Sofía Scheps, who also took care of the sound design) as a means to dictate the atmosphere, especially the tension created through short bursts of high-pitched flutes, is also one of the highlights of the film, while the camerawork by Miguel Hontou and Damián Vicente paints a realistic, non-touristic portrait of Montevideo.

The real heroes here, though, are the actors. Both Arengo and Vidal have a complex task to take on, and both of their characters could easily have ended up as cartoonish sketches. Luckily, their instincts and control are top-notch, which makes the absent-minded Mario and paranoia-driven Sylvia strong and memorable characters, and as a result, the two of them really carry A Dog's Death on their shoulders.

Invisible / Nematoma

kritika objavljena na XXZ

2019.

režija: Ignas Jonynas

scenario: Ignas Jonynas, Kristupas Sabolius

uloge: Danius Kazlauskas, Darius Bagdziunas, Paulina Taujanskaité, Dmitrijus Denisiukas, Liubomiras Laucevicius

Retko kada se dogodi da film rađen skoro potpuno intuitivno, od strane mlade ekipe u okviru relativno mlade i male kinematografije kao što je to litvanska, funkcioniše dobro do odlično na baš svim poljima. Invisible Ignasa Jonynasa je primer toga, sasvim unikatnog spoja žanrova ljubavne melodrame, trilera osvete i misterije koja ih, kao i filmske likove, povezuje. Poveznice sa drugim filmovima je nemoguće naći, osim možda sa prethodnim Jonynasovim filmom The Gambler (ali to već možemo da uočimo kao autorsku poetiku), ali zato njime odjekuje literatura: skandinavski noir, istočnoevropski novi realizam i ruski klasicizam širokog, gotovo epskog zamaha.

Zapravo, trebaće nam dosta vremena da povežemo kockice, posebno nakon prve scene u kojoj vidimo žensko telo sa tragovima vrlo neprirodne i nasilne smrti, muškarca koji beže i onog koji ga proganja, ali upravo taj uvod sintetizira tri žanra koja se ne običavaju mešati. Nekoliko godina kasnije, Jonas (Kazlauskas) pokušava da izgradi karijeru plesača u Ukrajini, ali za to naprosto nema dovoljno štofa, iako nije loš. Do spasonosne ideje će doći gotovo slučajno, gledajući svog ujaka sa kojim živi, slepog taksidermistu, počeće da se pretvara da je slep i sa tamnim naočarima i štapom će pohoditi plesne priredbe u lokalnoj zajednici, koliko da bude primećen i snimljen, te da njegov YouTube klip dospe do televizijskog plesnog takmičenja u njegovoj rodnoj Litvaniji. Ljigavi producent (Denisiukas) će u potpunosti zagristi udicu, u Jonasu videti svoju novu zvezdu i dodeliti mu partnerku Saule (Taujanskaité) koja isprva nije oduševljena da bude deo režiranog pseudo-humanitarnog projekta, ali polako počinje da gaji osećanja prema Jonasu.

Druga linija radnje prati Vytasa (Bagdziunas), bivšeg robijaša sveže puštenog iz zatvora koji je odslužio kaznu za ubistvo. Naizgled se čini da pokušava da se vrati u normalan život, radeći bilo kakav posao i odlazeći u crkvu gde razgovara sa sveštenikom (Laucevicius), ali kao da je opsednut nepravdom iz prošlosti koja mu je učinjena. Meta njegove opsesije je upravo Jonas za kojeg Vytas zna da nije slep i da se pretvara, a ključ povezanosti njih dvojice se skriva u prvoj sceni. Stvari, međutim, nisu baš onakve kakvim se čine i sve teži tome da se završi kao tragedija velikih razmera.

Ono što je posebno zanimljivo za Invisible (što je kao naslov višestruka igra rečima jer se može odnositi i na slepilo, i na zaslepljenost, ali i na nevidljive niti sudbine ili čega već što povezuje naše junake) je upravo lakoća i efikasnost sa kojom nas Jonynas i njegov ko-scenarista Kristupas Sabolius drže u neizvesnosti, pa čak i na planu vremenskog sleda događaja, što otvara mogućnosti da priča bilo kada skrene u nebrojeno smerova. Ali, dok smo mi kao gledaoci u mraku, svakako više nego navodno slepi Jonas, njih dvojica nisu i znaju, svaki za sebe, kamo bi priču odveli. Takođe, način razvoja scenarija je prilično atipičan za filmsku industriju, a budući da ko-scenaristi dolaze iz različitih branši (Sabolius je književnik), oni su ga razvijali paralelno, svaki za sebe, sravnjujući i "peglajući" zajedno do konačne verzije. U tom smislu je i kraj filma, premda tek jedan od mogućih, verovatno najbolji koji se nudio.

Druga velika prednost filma je samouverenost sa kojim se autori, glumci i mlada ekipa hvataju zadataka koji se vrlo lako mogu pokazati kao preveliki zalogaj za njih. U tom smislu, naročito odskače kamera ukrajinskog direktora fotografije Denysa Lushchyka kojem je ovo prvi dugometražni igrani film, a pre toga je radio na nekoliko kratkih i dokumentarcu Invisible Battalion o ženama u Drugom svetskom ratu. Treba sa zanimanjem pratiti razvoj ovog momka jer je pokazao izraziti talenat ne samo za hvatanje koreografiranih scena i demontažu režiranog spektakla, kao i za okretanje post-socijalističkog sivila prema noiru kao žanru, već i za kompoziciju kadra i poigravanje sa obiljem detalja. Film zbog toga deluje dosta raskošnije nego što je to uobičajeno za njegov neveliki budžet.

Dok su dobre strane filma uglavnom objektivne i merljive, većina zamerki se može otpisati kao stvar afiniteta ili procene. Film na nekoliko mesta traži popriličnu suspenziju neverice, a i pored toga ima nekoliko logičkih preskoka. Takođe, možda nesuptilno gađa veće emocije nego što ih zaslužuje (po čemu dosta liči na ruske literarne klasike), ali ih nekako i pogađa. Konačno, reč je o sasvim jedinstvenom i neponovljivom gledalačkom iskustvu.

Happy Times

kritika objavljena na XXZ

2019.

režija: Michael Mayer

scenario: Michael Mayer, Guy Ayal

uloge: Michael Aloni, Liraz Chamami, Stéfi Celma, Ido Mor, Shani Atias, Iris Bahr, Guy Adler, Daniel Lavid, Alon Pdut, Mike Burstyn, Sophia Santi

Dolazi nam praznično vreme, što će reći i užas familijarnih okupljanja, merenja "u koga je veći" i ostalih pasivno-agresivnih igrica. Te stvari su neizbežne i treba ih ili otpreti stoički ili se makar privremeno preseliti u neku nedođiju. Treća stvar koju čovek može da uradi kako bi se nosio sa tim paklom je da preuzme kontrolu, odnosno ulogu onoka koji usmerava bes familije prema drugima, a ne prema sebi. Četvrta je ignorisanje uz, što da ne, gledanje filmova.

Svađa u krugu familije i/ili prijatelja je evoluirala kao koncept koji, uz dobru razradu, više nije sveden na vinjetice u okviru filma (ma kako one maestralne i pamtljive bile kao kod Fellinija u Amarcordu), već se na toj premisi može izvesti čitav film, kao recimo Carnage Romana Polanskog ili The Party Sally Potter, tako da se kroz svađu napravi i vivisekcija društva u kojem agresija samo menja oblike od pasivne, preko verbalne do otvoreno fizičke, ali je uvek prisutna. Izraelski reditelj Michael Mayer je, međutim, imao druge planove: okupljanje iz pakla odvesti u pravcu paklene, ubilačke zabave sa postotkom žrtava kojeg se ne bi postidela ni "gore" horor-klanica. U nameri da zaintrigira i zabavi svoju publiku, Mayer je uspeo na međunarodnoj premijeri u noćnom programu Midnight Shivers Black Nights Film Festivala u Tallinnu barem utoliko što su obe projekcije bile rasprodate danima unapred.

Familija i prijatelji iz redova izraelske imigracije se okuplja u hollywoodskoj vili najbogatijeg, najuspešnijeg i verovatno prvog došlog, Yosija (Mor), čoveka inače bahatog i nepristojnog, i njegove zgodne, ali isprazne žene - šatro umetnice Sigal (Chamani). Veza, poslovnih, rivalskih, prijateljskih, ali i onih na tragu afere je toliko da bi za to trebalo potrošiti tri pasusa, ali recimo da je na vrhuncu zabave u kući devetoro ljudi, kućna pomoćnica Carmen (Santi) i deca su isterana na vreme pre pičvajza, a očekuje se dolazak i lokalnog rabina (Burstyn). Recimo samo da je jedina dubinska veza ona između Sigal i njenog rođaka Michaela (Aloni), inače ne baš talentovanog i svakako neuspešnog glumca koji na zabavu dolazi sa svojom novom devojkom Aliyom (Celma) koja o izraelskoj i uopšte jevrejskoj kulturi zna toliko malo da se može pretpostaviti da niti je čitala Kishona, niti je gledala Woodyja Allena ili braću Coen. Ostali likovi su dati samo u crticama, ovlaš skiciranim osobinama i sebičnim motivacijama, neki su religiozni, neki ateisti, neki konzervativni, neki liberalni, neki obrazovani, neki ne, neki potpuno integrisani u američko društvo, drugi verni tradicijama iz prethodne domovine. Jedan je čak i vojni veteran sa PTSP-om, što, logično, kasnije dolazi na naplatu.

Pitanje je, dakle, samo kada će pičvajz eksplodirati, a za to itekako ima indicija od samog početka, bilo od strukture u poglavljima naslovljenim po citatnim replikama, pa do konvencionalnog i nekonvencionalnog oružja poput umetnina, posuđa i kućnih aparata, utkanih u scenografiju. Čehovljevska puška ovde ne čeka treći čin, opaliće dosta ranije. Sve počinje Michaelovim ismevanjem i na rasizam i mizogiginiju svođenjem svetih spisa, ubrzo sevaju pesnice, onesvešćenom lajavom glumcu se sprema pakost, a mračne tajne, prevare i muljačine isplivavaju na videlo. Drugo pitanje je dokle će to ići, a odgovor je, uz tek blagi spojler, do kraja.

Ono što se ispostavlja kao centralni problem filma je to da, jednom kada se Mayer odluči da pokrene klanicu, svako dublje značenje beži kroz vrata i prozore u korist nasilne, ali svejedno pero-lake zabave. Dakle, ko pomisli da će nakon uvodne trećine film krenuti dalje stazom razmontiravanja kulturnih obrazaca (a i izrealsko i američko i globalno jevrejsko društvo su kulturno vrlo različiti) ili makar psihologije sitnih duša koje su se obogatile ili to planiraju će pogrešiti, a oni koji su čekali da se taj uvod završi, pa da se ekipica kreativno pokolje će dobiti svojih pet minuta, odnosno sat vremena. Tako rečeno, Happy Times je film koji se zadovoljava malim, odnosno time da bude nasilno, kreativno, pa čak i perverzno zabavan.

Nedostaci scenarija, poput nedovoljno razvijenih likova koji će teško pobuditi jači interes od prolaznog kod publike, te manjkavih i ofrlje opisanih dijaloga (uz par izuzetaka, kao što je recimo rabinova poseta, jednom kad on odluči da dođe), vidljivi su. Sa druge strane, treba imati u vidu da funkcija scenarija ovde ne prevazilazi jednostavan zadatak propeliranja priče od tačke A do tačke B, odnosno od jednog ubistva do drugog. Sa pozitivne strane, gluma u slučaju Chamami i Alonija je vrlo dobra i sasvim na visini zadatka, kod njega čak i lagano preko toga, imajući u vidu da lošeg glumca nije nimalo lako igrati. Ostatak postave, međutim, nema baš puno toga s čime može da radi i to je šteta.

Na koncu, nije to ni loše, posebno ako se uzmu u obzir Mayerove iskrene i skromne ambicije da se napravi zgodan i zabavan filmčić, a ne više od toga. Reditelj je sa svojim prvencem već demonstrirao sposobnost da se uhvati ukoštac sa puno većim i ozbiljnijim temama i da na koherentan način ispriča priču o izraelsko-palestinskom sukobu s filmom Out in the Dark (2012). Ovde je išao sa namerom da napravi "crowd-pleaser", film za publiku i njenu razonodu i u tome je uspeo.

A Film a Week - Don't Forget to Breathe / Ne pozabi dihati

previously published on Cineuropa

Slovenian-Italian filmmaker Martin Turk sticks with the themes of family and the relationships within it with his third feature, Don't Forget to Breathe, but this time, he leans more towards a youth audience. This Slovenian-Italian-Croatian co-production premiered recently in the Alice nella città sidebar of the Rome Film Fest before being shown in the Plus section of the Zagreb Film Festival.

Our protagonist is 15-year-old Klemen (charismatic newcomer Matija Valant), who enjoys spending time with his older brother Peter (Tine Ugrin). They both live with their single mother, Alma (Iva Krajnc Bagola, from Srđan Karanović's Besa (Solemn Promise) and Nevio Marasović's Goran), in a small town in the Lower Carniola region of Slovenia, enjoying nature and the tranquillity of the area. Klemen is a promising tennis player and sees his trainer Miro (Serbian actor Nikola Đuričko, who enjoyed a hint of an international career with In the Land of Blood and Honey and World War Z) as a father figure. He also spends time with his friend Gregor (Jakob Cilinšek), while his schoolmate Jana (Ronja Matijevec Jerman, from Igor Šterk's Come Along) might be taking a romantic interest in him.

Everything seems fine and dandy, but Klemen is a sensitive young lad who does not accept the facts of life changing around him. He does not think much of his mother's policeman boyfriend Andrej (Miha Rodman) and still has to come to terms with the fact that Peter will have to leave soon for his studies. In Klemen's life, additional trouble comes in the form of Sonja (Klara Kuk), his brother's new girlfriend whom he sees as an enemy deepening the rift between the two of them. Soon, Klemen botches some important tennis tournaments and also gets in trouble for taking someone's car for a joyride and crashing it. Is it just a desperate attention-seeking act or a classic case of teenage rebellion, or is there something more sinister afoot?

The trouble is that Turk and his co-writer, well-known film critic Gorazd Trušnovec, do not seem to know either. Klemen's transformations back and forth from a sensitive, rebellious kid to a manipulative so-and-so serve merely as plot points and do not really feel justified. The dialogue is fluid enough, although sometimes overly explanatory, but what strikes us the most here is both of the writers’ apparent ignorance about how communication between teenagers in the 21st century works. There are no social networks, and mobile phones are referenced once in the first half and used as a crucial plot device somewhere around the two-thirds mark. However, these are not irredeemable flaws, since Don't Forget to Breathe serves its purpose of being a youth film, communicating the clear didactic messages that one should not act on impulse and that life is not always predictable.

The actors' performances are not all on the same level, with Valant being the standout among the younger members of the cast thanks to his talent and very natural turn. But the real star of the film is Đuričko, with his trademark nonchalance and realistically heavy Serbian accent that adds another layer to his broadly sketched character. He is just the type of actor who can fill the scene with energy. Don't Forget to Breathe is also pretty easy on the eye due to its idyllic rural locations – taking in fields, rivers and woods – but also because of some top-notch lensing by experienced Croatian cinematographer Radislav Jovanov Gonzo.

Synchronic

kritika objavljena na XXZ

2019.

režija: Justin Benson, Aaron Moorhead

scenario: Justin Benson

uloge: Jamie Dornan, Anthony Mackie, Katie Aselton, Ally Ionnaides

Pomenuh već u prethodnom tekstu za XXZ Justina Bensona i Aarona Moorheada u svojstvu producenata filma After Midnight. Ovaj američki nezavisni žanrovski duo možda trenutno predstavlja najsvežiju krv na američkoj žanrovskoj sceni, koristeći žanr kao okvir da ispričaju životne, pa čak i filozofske priče na ozbiljne teme ovisnosti (Resolution), ljubavi i večnosti (Spring) ili posledica odrastanja u kultu (The Endless). I to što rade - rade sa mimumom finansijskih sredstava, ali sa maksimumom stila. Zbog konačno polu-pristojnog budžeta na prvu loptu se može naslutiti da Benson i Moorhead kreću putem komercijalizacije i uključenja u glavne tokove filmske industrije, ali sa Synchronic je na tapetu egzistencija sama po sebi, uz začin proverenog starog koncepta kao što je putovanje kroz vreme, ovde doduše izvedeno na sasvim svež način. Što će reći, njihov tipičan film.

Dennis (Dornan) i Steve (Mackie) su kolege na poslu, radnici hitne pomoći u noćnoj smeni, ali i najbolji, možda jedini pravi drugari jedan drugom. Njihovi životni stilovi su, međutim, različiti: Dennis je tip čoveka koji je zapeo u braku sa Tarom (Asleton) gde se strast ugasila pod naletom pasivnih agresija i dnevne rutine sa buntovnom kćerkom-tinejdžerkom Briannom (Ionnaides) i novom bebom. Steve je, sa druge strane, vetropir sklon opijanju i kratkoročnim vezama sa slučajnim poznanicama. Zajedno su u istom loncu teškog posla i borbe za egzistenciju.

Dve su stvari koje poganjaju zaplet. Steve upravo dobija dijagnozu po kojoj ima tumor koji mu ostavlja još nekoliko meseci života. Drugo, na tržištu se nedavno pojavila nova dizajnerska droga, tableta koja korisniku omogućava vrlo žive halucinacije prošlih vremena, a neki od tih tripova se završavaju fatalno. Jedna od žrtava te droge je Brianna koja je uzela tabletu i nestala, pa Steve, nemajući šta da izgubi, a i kao fan televizijskih emisija tipa "mythbusters" kreće u potragu po tripovima za njom pokušavajući prvo da otkrije kako droga deluje, a onda da je pronađe i spasi.

Benson i Moorhead po prvi put radeći sa etabliranim glumcima kao što su Jamie Dornan (Fifty Shades trilogija, ali i Anthropoid i A Private War) i naročito Anthony Mackie (Marvelovi filmovi, Detroit, The Hurt Locker) tu priliku koriste i usmeravaju ih savršeno tako da je njihova međusobna hemija u zajedničkim scenama uverljiva. Dornan od toga posebno profitira jer je po prvi put pronašao format, materijal i tip uloge da zablista. Jači glumac od njega, Mackie, jedan je onih koji vole izazov i ne zadovoljavaju se time da prosto naplaćuju honorare igrajući na autopilotu u spektaklima. Ovde pokazuje punu raskoš svog talenta, ali i kontrole da njegov lik ne završi kao karikatura simpatične, prijateljski nastrojene budale.

Autorski dvojac takođe sa lakoćom klizi kroz žanrove, stvarajući pritom unikatno jezivu atmosferu koja ne odstupa suviše od realnosti. Prva trećina filma u kojoj uglavno pratimo Dennisa i Stevea na zadacima po sirotinjskim kvartovima New Orleansa graniči sa hororom sa dobrim razlogom (polusvet, loši tripovi, samopovređivanje, mesta zločina), ali je tu i tamo relaksiran crnim humorom kada su njih dvojica prinuđeni na interakciju sa policijom, patolozima ili sa svojim novim, nemotiviranim i priglupim vozačem. Čak je i fantazijska, odnosno naučnofantastična premisa izvedena krajnje pažljivo i inteligentno, na jednostavan i originalan način tako da zahteva minimalnu suspenziju neverice. Meandrirajući zaplet podstiče meditativni ugođaj, a relaksacija se postiže kroz Steveovu dokumentaciju istrage na tragu amaterskih YouTube videa.

To nas dovodi do sledećeg kvaliteta filma, a to je njegov stil. Ne samo da su efekti izvedeni profesionalno i diskretno, već Benson i Moorhead pametno promišljaju svaku scenu, koristeći se brojnim trikovima iz svog arsenala kao što su iskošeni uglovi, video u filmu koji se može premotavati, slika izvrnuta naglavce, subjektivni kadrovi i slično. Moorheadova fotografija je izuzetna i evokativna, bilo da se radi o tripovima i halucinacijama ili o suvoj i surovoj životnoj realnosti. Teško opisivi i uvrnuti, oscilirajući soundtrack koji potpisuje Jimmy LaValle samo doprinosi tripoznom efektu filma.

Synchronic jedini problem možda ima sa krajem koji je možda suviše konvencionalan i usmeren na izvlačenje emocija koje možda nisu zaslužene, ali sam po sebi nije brljotina. Tako da, kada se sve i oduzme, imamo film kojih hronično fali u ponudi na repertoaru i koji se mogu uhvatiti samo na filmskim festivalima kao što je to Midnight Shivers program u Tallinnu. Synchronic je primer inteligentne SF drame koja svoju snagu crpi iz likova, priče i pripovedanja u doba kada se laki poeni izvlače studijskim blještavilom efekata.

Cold Case Hammarskjöld

kritika objavljena na portalu Dokumentarni.net

“Zaboravljeni slučaj Hammarsköjld” / “Cold Case Hammarskjöld” (2019), prikazan na nedavno završenom 17. Human Rights Film Festivalu u Zagrebu, najnoviji je dokumentarac danskog novinara, karikaturiste, satiričara, pozorišnog i filmskog autora Madsa Brügera čiji se metod rada najviše oslanja na Michaela Moorea i njegove provokacije globalnog auditorijuma, te gonzo-novinara Huntera S. Thompsona. Brügeru, naime, nije strano izmišljanje identiteta za potrebe svog projekta (“Ambasador”, “Crvena kapela”), bile one istraživačke ili dramaturške.

U njegovom najnovijem dokumentarnom filmu to ipak nije slučaj, s obzirom na to da se Brüger zapravo uključuje u istragu započetu od strane švedskog privatnog istražitelja Görana Björkdahla – misteriozne i još uvek nerasvetljene pogibije bivšeg generalnog sekretara UN-a, Daga Hammarskjölda čiji se avion srušio u noći između 17. i 18. septembra 1961. godine. Dogodilo se to na zvaničnoj diplomatskoj misiji nedaleko od aerodroma Ndola, u nekadašnjoj Severnoj Rodeziji, današnjoj Zambiji. Okolnosti same nesreće poprilično su sumnjive, uprkos inicijalnoj teoriji o rušenju aviona usled pilotske pogreške. S druge strane, postoje indicije da je Hammarskjöldov avion namerno oboren, pa se istraga pred međunarodnim telima, uz diplomatske pritiske i kočnice, sporadično otvara. Slučaj je još uvek nerešen, ali izniman međunarodni uspeh “Zaboravljenog slučaja Hammarsköjld” (svetska premijera i nagrada za režiju u konkurenciji stranih dokumentaraca na Sundance Film Festivalu, nominacija za Nagradu LUX) generirao je dovoljno interesa javnosti da se isti sačuva od potpunog zaborava.

Ključna stvar za slučaj mogućeg ubistva (ili, pak, kako to Brüger u jednom trenutku kaže, najdivljije moguće teorije zavere), kao i za sam film, političko-istorijski je kontekst Hladnog rata, dekolonizacije Afrike, neokolonijalnih težnji bivših zapadnih gospodara, finansijskih interesa korporacija te političkih interesa globalnih i lokalnih sila. Isprva otpisan kao bezlični švedski tehnokrata, Hammarskjöld je zapravo bio gorljivi branitelj nezavisnosti i pune samostalnosti novih afričkih država, uključujući i DR Kongo koji se pod vođstvom Patricea Lumumbe oslobodio belgijske kolonijalne čizme. Nedugo po oslobođenju, u Kongu izbiva građanski rat, Hammarskjöld s pozicije generalnog sekretara UN-a naređuje intervenciju i šalje mirovne snage, ali bez uspeha. Hammarskjöld usudnog dana poleće prema rudama bogatoj provinciji Katangi, kako bi pronašao zajednički jezik s vođom pobunjenika Moiseom Tshombeom. Do susreta nikad nije došlo jer se avion generalnog sekretara UN-a srušio niti deset kilometara od konačnog odredišta.

Deo srušenog aviona završio je u posedu Björkdahlovog oca, inače bivšeg karijernog diplomate. Navodno je upravo ovaj dokaz predstavljao inicijalnu kapislu za otvaranje istrage. Ipak, potraga za fizičkim dokazima sabotaže ili obaranja aviona ubrzo nailazi na nepremostive prepreke: dvojica Nordijaca ne dobivaju potrebne dozvole za iskopavanje ostataka aviona, a ni potraga za svedocima ne završava s uspehom. Neposredni svedoci pada aviona ne usuđuju se izaći u javnost, izveštaj kontrole leta je izgubljen pa ponovno napisan po sećanju, dok su potencijalni vinovnici incidenta – dvojica mogućih plaćenika-pilota vojnog aviona koji je navodno pucao na Hammarskjöldov DC-6 – mrtvi. Ključnim će se možda ispostaviti spisi u posedu južnoafričkog Komiteta za istinu i pomirenje (TRC) koji insinuiraju mogućnost postojanja veze tajanstvene organizacije – skrivene pod krinkom Južnoafričkog instituta za pomorska istraživanja (SAIMR) – sa samim incidentom. Daljnje istraživanje organizacije i njenog lidera Keitha Maxwella, međutim, otkriva potencijalne veze sa stranim obaveštajnim službama i južnoafričkim vojnim vrhom za vreme apartheida, te otkriva mogućnost sudjelovanja SAIMR-a u afričkim državnim udarima, ali i u namernom širenju HIV virusa među crnim stanovništvom Južnoafričke republike i okolnih zemalja.

SAIMR je centralna enigma Brügerovog filma: postoji li uopće ova organizacija, koliko ljudi i kakvog profila broji, radi li se tek o fikciji poludelog rasiste Maxwella, njegovoj elaboriranoj prevarantskoj shemi ili frontu za mutne i zapravo bolesne operacije? Indicije postoje za sve od navedenog, ali celovit zaključak nemoguće je izvući, stoga “Zaboravljeni slučaj Hammarsköjld” istovremeno pliva dokumentarnim vodama, ali i onima političkog trilera (ili čak horora), koristeći se dramaturgijom dokudrame i mehanikom mockumentaryja. Na pitanje kako Brüger sve spaja u jednu celinu takođe je teško dati konkluzivan odgovor; autor u svojem rediteljskom arsenalu poseduje obilje tehnika i trikova, iz različitih motiva.

Svakako se za početak podrazumevaju klasični intervjui, telefonski ili licem u lice, s ljudima koji možda znaju delić zagonetke u fokusu reditelja. Brüger u filmu koristi arhivski materijal te kućne Super-8 snimke, dok animacijom elegantno ilustruje pojedine spise i svedočanstva, najčešće sumnjive uverljivosti. Funkcioniše čak i meta-nivo u kojem reditelj, obučen u belo poput kolonijalnog gospodara, svoja razmišljanja diktira dvema crnim sekretaricama koje često postavljaju inteligentna i iskrena pitanja. Brüger oko sredine filma ipak odlazi nekoliko koraka predaleko, komentarišući svoj rad i (ne)uspeh istrage. Sasvim je problematična i struktura filma u vidu poglavlja nejednake dužine, dok ni sami prelazi između poglavlja, materijala i preokupacija nisu savršeno glatki, već se čine krajnje arbitrarnima. Upitna je i etička strana medalje, pa je nejasno koliko Brüger priča svoju priču, a koliko je zapravo prisvaja iz knjige “The UN, The Cold War And White Supremacy In Africa” Susan Williams koja se u filmu uopšte ne spominje.

“Zaboravljeni slučaj Hammarsköjld” je izrazito efektan film, koji će gledaoca zaintrigirati na prvu i uvesti ga u svoj konspirativni narativ, ostavljajući ga na kraju s daleko više pitanja od odgovora, što je Brügeru svakako i bio cilj. U konačnici sasvim dovoljno da pokrije čak i ne tako sitne logičke nedostatke i pomalo bizarne autorske odluke danskog dokumentariste. Kako god bilo, smrt Daga Hammarskjölda ostaje misterij i u 2019. godini.

After Midnight

kritika objavljena na XXZ

2019.

režija: Jeremy Gardner, Christian Stella

scenario: Jeremy Gardner

uloge: Jeremy Gardner, Brea Grant, Justin Benson, Henry Zebrowski, Ashley Song, Nicola Masciotra

Razvijan i premijerno prikazan na Tribeca Film Festivalu pod naslovom Something Else, After Midnight je zaista nešto sasvim drugačije kada je reč o žanrovskom filmu. To ne treba da čudi, imajući u vidu da je njegov ko-reditelj, scenarista i glavni glumac Jeremy Gardner bez budžeta apsolutno bez budžeta (odnosno sa 6.000 dolara istog, što je ekvivalent nuli u Americi) snimio izuzetnu zombi-dramu The Battery, da je drugi ko-reditelj njegov verni saradnik, odnosno tonac, te da su producenti Justin Benson (takođe igra manju ulogu u filmu) i Aaron Moorehead, zajedno odgovorni za genijalnosti poput Resolution, Spring i The Endless, dakle filmove koji važe za noseće stubove indie horora.

Međutim, u spajanju horor žanra sa drugim i manje očekivanim, prva i prava asocijacija je film The Invitation u kojem je autorica Karyn Kusama spojila sporovoznu horor-misteriju sa elementima porodične i psihološke drame o žalovanju i raspadu veze i filma o okupljanju (takozvani "Big Chill klon"). Gardner i Stella su bili hrabriji i otišli korak dalje, dodajući romantičnu i crnu komediju u blender. Rezultat je film koji je svakako vredan gledanja prvom zgodnom prilikom.

Hank (Gardner) i Abby (Grant) su u vezi već više deset godina i na istom nivou veze verovatno već barem osam. Njih dvoje žive u kući na rubu šume koju stalno uređuju, a koja, čini se, stalno treba još i još uređivanja i zajedno upravljaju lokalnim barom koji je verovatno jedino "pojilo" u ruralnom gradiću na Floridi. Njihova idila je, međutim, prekinuta kada Abby jednog dana ode u nepoznatom pravcu, pritom samo ostavivši kratku i kriptičnu poruku Hanku, te prestane da mu odgovara na telefonske pozive. Flashback momenti nam polako otkrivaju da je ona itekako imala razloga da ode jer joj je statičan seoski život dosadio, a sama ima intelektualne potrebe koje Hank ne može ili ne želi da zadovolji.

U međuvremenu on pada u depresiju i gubi razum, što zbog konstantnog napijanja sa svojim "buđavim ortakom" Wayneom (Zebrowski), što zbog osame koju jedini tu i tamo prekine Abbyn brat, lokalni šerif (Benson). A da stvar bude gora, svake noći iza ponoći nešto neljudsko grebe po vratima i pokušava da uđe u kuću. Svoje strahove Hank pokušava da iskomunicira sa okolinom, ali ih svi po redu otpisuju kao iracionalne i umišljene.

Abby se jednog dana vraća jednako spontano kao što je otišla, na red dolazi proslava njenog rođendana i u kući se ponovo okuplja staro društvo. Svi prisutni, a naročito Hank, moraju konačno da se suoče sami sa sobom i jedni s drugima, ali i sa nečim nepoznatim što se vrlo često otpisuje kao metafora nečega, bilo čega.

Koliko god konvencionalni horor upadao u kolotečinu nastavaka, pod-žanrovskih konvencija i kreiranja filmova kako bi oni bili po ukusu publike, na svojim rubovima žanr je itekako vitalan i izvrsno podnosi inovacije, za šta je After Midnight živi dokaz. Ovde je spoj dominantnog žanra sa ostalima toliko gladak i konzistentan da film prosto klizi kroz tu smešu bez problema, stvarajući dojam vrlo pametno konstruisanog i zaokruženog umetničkog dela.

Režija koju potpisuju Gardner i Stella, ovaj drugi više u funkciji pomoćnika koji režira Gardnera kao glumca, izuzetna je i uglavnom sledi zamisli iz Gardnerovog vrlo dobrog scenarija čiji su ponajbolji deo savršeno odmereni i napisani dijalozi. Izbor glumaca je takođe izvrstan, što posebno važi za centralni par. Gardner je evidentno lik Hanka kao seoskog blejača koji upada u nevolje sam sa sobom pisao za sebe, ali je zato Brea Grant tu da mu ponudi kontra-težu kao Abby u vidu specifičnog miksa eteričnosti i integriteta. Njih dvoje imaju jednu zajedničku scenu, sasvim dijalošku, sačinjenu od jednog jedinog dugog i statičnog kadra koji ih snima simetrično, "en face" na verandi i ta scena se može uzeti kao jedna od antologijskih za ovu godinu.

Naravno da film, odnosno njegov scenario, imaju i par poteškoća. Jedna od njih je tretman epizodnih likova, posebno ženskih koji su prisutni uglavnom kao "plus jedan" svojim muškim partnerima koji takođe osim ponešto osobina i osobenosti ostaju uglavnom nerazvijeni i nezamislivi izvan konteksta filma. Drugi problem je završna sekvenca okupljanja u kojoj se sa sigurnošću može pretpostaviti šta će se tačno dogoditi. Gardner i Stella se trude da od toga naprave napeto iščekivanje, ali sama postavka stvari radi protiv njih iako je, jednom kad nastupi, "udar" dovoljno jak.

Kada se podvuče crta, After Midnight je vrlo dobar, nesvakidašnji nezavisni žanrovski film kakav evropska filmska publika nema puno prilike pogledati. Srećom pa je Midnight Shivers sekcija na Black Nights Film Festivalu u Tallinnu specijalizovana baš za takve naslove koji pomeraju granice percepcije žanra.

A Film a Week - A Girl Missing / Yokogao

previously published on Asian Movie Pulse

How much our lives can get destroyed just by plain coincidence or the particularly bad string of coincidences? It is an ages-long philosophical question that has been treated in movies practically from the beginning. Japanese auteur Koji Fukada, however, does not take the usual path to tell this kind of story. It is not a mystery or a thriller, it is a psychological drama focused on one singular character in the midst of the turmoil. "A Girl Missing" premiered in Locarno and we caught it at Viennale.

The character here is Ichiko (Mariko Tsutsui, who worked before with Fukada in his best-known film Harmonium three years ago), whom we meet as Risa Uchida, a widow looking for a change in her life. She says that directly to her hairdresser Kazumichi (Ikematsu Sosuke), explaining that she chose him because of his last name he shares with her late husband. The two of them commence a friendly relationship that might turn into something more romantic, but there is something off about it. It is not the age difference, it is Risa / Ichiko, her habits on spying on neighbouring apartment from her, mildly put, minimalist home, and the secret she harbours.

In her previous life, Ichiko was a nurse in a hospital, with a doctor-fiancé (Mitsuro Fukikoshi) and a side job of taking care of an elderly artist Toko Oishi (Hisako Ookata) at her home, where she bonded with her grand-daughters, older Motoko (Mikako Ichikawa) and younger Saki (Miyu Ogawa). It might not be a glamorous life, but she enjoyed it. Well, until the moment when Saki went missing for several days and came back. It turns out she was abducted by Ichiko's nephew (Ren Sudo) and her "part"was introducing the two during a purely random encounter. Soon enough, the blood-thirsty tabloids and sensationalist TV reporters start breathing on her neck, and she loses the trust of Oishi family and her co-workers, essentially denying her right to work...

The first thing that comes to the eye is how the two separate timelines, told parallelly, are hard to distinguish from one another. They both seem drab in colour, emotion and set design, and only when Fukada masterfully interconnects them at the same place (the city zoo) and with the same story too unusual to be spoiled here happening at the very moment in one timeline and resurfacing as a memory in the other, we get the whole picture. Both the design and the elaborate narrative device serve the purpose very well in portraying Ichiko's state of mind. In retrospective, the director does the same throughout the film, carefully planting the leads and the red herrings, but with no intention to score some easy points.

The trouble is, however, that the peeling of layers and the mystery of Ichiko's intentions in the latter timeline lacks some deeper insights. Simply, she experienced some bad luck, she made some bad decisions, but she remained passive at crucial situations, never even trying to explain herself. So the revenge she tries to serve cold is ethically dubious because the targets she aims for are not those who primarily made her life hell at first place, though they have also made their decisions that were unjust.

Mariko Tsutsui, however, is a pure joy to watch. Her character is enigmatic, but in a seemingly plain, realistic way thanks to her interpretation. He never misses a tone and convincingly holds the whole film together. The rest of the cast complement her with their performances and that proves to be crucial for the life-like quality of the film. Paired with Koji Fukada's interesting storytelling and strictly directorial solutions, it makes "A Girl Missing" a compulsory watch for the audience interested in Japanese arthouse cinema.

A Rainy Day in New York

kritika pročitana u emisiji Filmoskop na HR3

 

Posljednji film Woodija Allena, Kišni dan u New Yorku, dobio je status kontroverznog, doduše ne iz nekih opipljivih filmskih razloga. Kontroverzan je njegov autor, i to kao osoba, odnosno njegova prošlost od koje se ne može ili ne želi odlijepiti. Naime, optužba za zlostavljanje njegovih pokćerki ga je sačekala iza ugla u eri Me Too pokreta, što je imalo poglavite reperkusije na Allenov novi film koji tada još nitko nije bio vidio, ali i na njegovu daljnju karijeru. Istina, Woody Allen ima 83 godine i bilo bi mu čak i vrijeme za mirovinu jer je svoje priče odavno ispričao, pa ih sada minimalno varira, ali je to činio tempom od u prosjeku jednog filma godišnje, što mu je omogućilo ugovor za nekoliko filmova sa velikim internetskim servisom Amazon koji pokušava konkurirati Netflixu. Ugovor je, očekivano, raskrinut trenutka kada je Allen u medijima postao "sumnjiva roba", pa je dvije godine proveo na proverbijalnoj polici, a uslijedio je i sudski spor oko prava na prikazivanje Kišnog dana... na teritoriju Sjedinjenih Američkih Država. Njih, doduše, trenutno drži sam Allen, ali to više nije nikakav garant da će njegov film biti prikazan igdje u njegovoj matičnoj zemlji.

Namjesto toga, Kišni dan u New Yorku je svjetsku premijeru doživio u Poljskoj, a festivalsku u Francuskoj, na Festivalu američkog filma u Deauvilleu, što je svakako strm pad s pozicije od prije nekoliko godina kada su filmovi Woodija Allena, čak i oni recentni i manje kvalitetni od klasične faze, otvarali Cannes (kao što je to bio slučaj sa uratkom Café Society iz 2016. godine) ili makar zatvarali New York Film Festival (ta čast je pripala slijedbeniku, filmu Wonder Wheel iz naredne godine). To možda najviše govori o američkom osjećaju za poslovanje koji se vodi moralističkim normama, ali i europskoj lojalnosti umjetniku i njegovom delu, ma kakva ga reputacija pratila osobno. Iako je, za razliku od brojnih "razglednica" iz europskih metropola ili elitnih turističkih mjesta koja je Allen snimao u novom mileniju, počevši od Match Point, ovo potpuno američki i newyorški film koji pokušava kanalizirati klasičnog Allena, on će u Europi biti prikazan i u kinima i na festivalima. Situacija na domaćem terenu, oličena između ostalog u odluci glumca Timothéea Chalameta da cjelokupni iznos honorara donira u dobrotvorne svrhe, nije Allena pokolebala u namjeri da snima do kraja svog zemaljskog života, pa makar to činio u skromnijim produkcijskim uvjetima, sa manje novca i sa novcem iz ne nužno filmskih izvora. Slijedeći film snima u Španjolskoj sa internacionalnom glumačkom postavom, ali bez velikih američkih zvijezda.

No, vrijeme bi bilo da se posvetimo i samom filmu čije je prikazivanje odloženo zbog javnog imidža njegovog autora, a koji, međutim, čak i nije nekakav kvalitativni karijerni vrh, kao što nije ni dno, premda je, za Allenove standarde, bliži drugom kraju. Osnovna postavka radnje je izrečena već u naslovu koji vidimo odmah na početku u okviru starovremenske uvodne špice: ona se odvija u narečenom gradu u vremenu sadašnjem tokom jednog dugog i očito kišnog dana koji su dvoje naših protagonista, mladih studenata sa fiktivnog koledža, Gatsby Welles (Chalamet) i njegova djevojka Ashleigh Enright (Elle Fanning) odlučili provesti skupa, ali su ih okolnosti odvele na različite strane, pri čemu se na ispit stavljaju njihova zrelost i lojalnost jednog drugome. Naime, Ashleigh studira novinarstvo i uzela je zadatak da intervjuira genijalnog redatelja Rolanda Pollarda (Liev Schreiber) povodom njegovog najnovijeg filma, a taj rutinski posao od najviše sat vremena će rođeni Newyorčanin Gatsby uzeti kao polaznu točku da je kroz ostatak dana provede po svojim omiljenim mjestima: skupim hotelima, restoranima i piano barovima, uz obaveznu vožnju kočijom po Central Parku. Dok se Ashleigh upetljala u situacije sa redateljem koji je u osobnoj i kreativnoj krizi, pa osjeća potrebu napiti se, njegovim scenaristom Tedom Davidoffom (igra ga Jude Law) koji otkriva da mu je žena (Rebecca Hall) nevjerna i popularnim glumcem i serijskim zavodnikom Franciscom Vegom (Diego Luna) koji se, sva trojica, na prvu zaljubljuju u nju, Gatsby mora nekako pregurati dan. U tom smislu, on se viđa sa bratom (Will Rogers) koji nailazi na barijeru u odnosu sa svojom curom (Annaleigh Ashford) i koji ga šalje na tajnu partiju pokera, nailazi na školskog kolegu koji mu javlja da drugi kolega snima kratki studentski film gdje će Gatsby statirati i u tu svrhu poljubiti se sa Shannon (Selena Gomez), mlađom sestrom svoje bivše djevojke, te će na koncu u maniri pravog skandal-majstora na zabavu svoje majke koju je htio pošto-poto izbeći dovesti skupu prostitutku da glumi Ashleigh.

Razlika u karakterima između dvoje mladih i navodno zaljubljenih je očita. Gatsby Welles, užasnog li imena koje je preočita referenca, je zapravo varijacija na temu Salingerovog Holdena Caulfielda, nesretni mladi bogatun koji se buni protiv površnih vrijednosti svojih roditelja verbalno i u smislu nehajnog stila života, ali mu ne smetaju novac (koji sam, čini se, može zaraditi jedino kockom) i privilegije američke visoke klase. On je intelektualan, osjetljiv i zapravo emocionalno nezreo, što maskira verbalnim eskapadama poput pravog "woodyallenovskog" lika. Sa druge strane, Ashleigh Enright je bogata provincijalka koja dolazi iz redova bankarske obitelji iz Arizone, po potrebi djeluje inteligentno, radišno i sa željom da uspije, ali je u isto vrijeme naivna poput šiparice, što je čini lakom metom za redom starije, cinične muškarce. Njih dvoje su iz toliko različitih, a opet izmaštanih svjetova da jedno drugom mogu biti samo prolazna faza i ništa više.

Ovdje, međutim, Allenov cinizam, povremena podigrana ili u pokušaju zamaskirana mizoginija, pokušaji provokacije sa aluzijama na motive iz vlastitog privatnog života, pa čak ni nerealizirana želja da napiše svoje tipične dijaloge pune britkih i citatnih replika, čak i nisu najveći problem. Nije to ni ponavljanje obrazaca romantičnih komedija kakvih je snimio na desetine. Na koncu, nije ni "telefonirani", a opet usiljeni sretni kraj. Problem je prije svega to što Woody Allen kao scenarist, a potom i kao redatelj, sa modernim vremenom ne korespondira nikako, toliko da je upitno koliko ga, ako uopće, razumije, što film čini nepotkrijepljeno nostalgičnim. Primjera radi, sve Gatsbyjeve pop-kulturne reference koje tako izdašno prosipa su prestare čak i za originalne hipike, a kamo li za suvremene hipstere, dok je naivnost pomiješana sa konzervativnošću koju demonstrira Ashleigh pretjerana čak i za standarde budućih kućanica od prije 50 i više godina. Allen također ne razumije kako funkcionira moderna komunikacija oličena na primjer u mobitelima, što je prikazao na način koji se može posmatrati kao i njegov stav da se stalna dostupnost uzima zdravo za gotovo, ali da nitko takvu komunikaciju ne uzima ozbiljno. Čak i u svojim fukcionalnim dijalozima, Allen demonstrira koliko zapravo nije u kontaktu sa mladim ljudima, pa oni najčešće djeluju krajnje artificijelno, dok autor sve manje ili više riješava dramaturškom mehanikom tipičnom za sredinu prošlog stoljeća, tako da bi Kišni dan u New Yorku zapravo djelovao dosta čvršće i konzekventnije kada bi bio "period piece", umjesto ovog naleta nostalgije.

To u neugodnu poziciju stavlja glumce, a naročito glumice, pa je glavna žrtva Elle Fanning čija se aura tuposti ovdje eksploatira do skoro uvredljivih granica, a Annaleigh Ashford, Rebecca Hall, te Kelly Rohrbach kao prostitutka Terry i Cherry Jones kao Gatsbyjeva majka ostaju neiskorištene usled nerazvijenosti njihovih likova. Svijetlu iznimku čini Selena Gomez, sve bolja iz filma u film, kao relaksirana, pomalo zajedljiva, ali puna života Shannon. Muški dio epizodista ima po pravilu zahvalnije zadatke, pa tako Liev Schreiber, Jude Law i Diego Luna ostvaruju prilično jednostavne, a ipak koloritne i zabavne epizode. Timothée Chalamet, pak, demonstrira da je opetovano sposoban iznijeti glavne uloge u filmovima (proslavio se u filmu Call Me By Your Name Luce Guadagnina), pa čak i uvjerljivo sažvakati naratorski tekst i sa lakoćom kanalizirati "allenovske" neuroze. Sa tehničke strane, po treći puta Woody Allen radi sa direktorom fotografije Vittoriom Storarom i to funkcionira izvrsno. Kišni, jesenji tonovi su dozirani, pa se film ne utapa u sivilu, enterijeri su po pravilu raskošni i kontrastiraju tjeskobnim eksterijerima, a u svemu tome ime neke neuhvatljive, neobjašnjive, gotovo romantične ljepote.

Konačno, nisu ni sve Allenove opservacije za odbaciti, bile one površne, prosto pogrešne ili starački zajedljive, jer tu ima i interesantnih tema za razmišljanje. Recimo, šta li mogu značiti sve one insinuacije o starijim muškarcima koji se nabacuju Ashleigh, posebno što se Woody Allen makar malo projektira na svakom od tri lika? Šta znače insinuacije na incest ili makar ponašanje s one strane romantičnog bontona, sprda li se to Allen sa etiketiranjem samog sebe, posebno jer je i Gatsby njegova projekcija. U konačnici, Kišni dan u New Yorku je vjerojatno rekorder u smislu broja projekcija samog sebe koje Allen umeće na različitim mjestima i u različim funkcijama u scenariju. Zašto toliko insistira na šalama primjerenijim nekom drugom vremenu (recimo bijeg Ashleigh u donjem vešu iz Veginog stana izgleda kao direktni uvoz iz kakve stare screwball komedije i tonalno prilično odstupa od ostatka filma)? Allen također potura i zanimljivu ideju da konvencionalno lijepu mladu djevojku ili ženu muškarci slušaju ma koliko ona bila očito ignorantna, i čak idu toliko daleko da joj pripisuju nekakvu mudrost, ma koliko oni sami bili intelektualni. Woody Allen je također autor koji nas može oduševiti detaljem ili dosjetkom, zaista humorističnom replikom, ali i sviješću da je film neujednačen, da su neke scene potpuni promašaji, te iskupljenjem u vidu savršenih, do detalja nastudiranih scena ubrzo potom. Kada se podvuče crta, Kišni dan u New Yorku dobacuje do nivoa gledljivog filma sa nekoliko momenata koji svojom kvalitetom odskaču dovoljno da nas zavaraju da je tu manje ili više riječ o umjetničkoj samoreciklaži same sebe radi.

In the Strange Pursuit of Laura Durand

kritika objavljena na XXZ

2019.

režija: Dimitris Bavellas

scenario: Dimitris Bavellas, Katerina Kleitsioti

uloge: Makis Papadimitriou, Mikhalis Sarantsis, Anna Kalaitzidou, Danis Katranidis, Ivonni Maltezou, Nikos Hatzopoulos

"Kad ničeg nema, sve je moguće", pevala su trojica kasnije vrlo uspešnih "poslovnih ljudi" maskiranih u "(bivše) muzičare". Iz celog toka njihove karijere, muzičke i poslovne, teško je i pomisliti da su Kiki, Krle i Šaper tu govorili nešto što znaju, već je bliže istini da su se još tada, sredinom 90-ih, pripremali da prodaju maglu u šarenim kesicama. Ne, kad ničeg nema - ničeg nema, a sve je moguće samo teoretski. Praktično, opcije su prilično limitirane. Za razliku od trojca okupljenog u Dobrovoljno pevačko društvo, junaci filma In the Strange Pursuit of Laura Durand, u principu nemaju ništa, a ko-scenarista i reditelj Dimitris Bavellas ipak zna o čemu govori kao svedok prolongirane grčke ekonomske krize.

Antonis (Papadimitriou) ima za sobom propali brak i "karijeru" blejača i povremenog klupskog muzičara koju deli sa svojim cimerom Christosom (Sarantsis). Christos, pak, osim stana iz kojeg mu preti deložacija (njegova sestra planira da ga izda turistima) i statusa nezaposlene (i uglavnom nezaposlive) osobe, možda ima i rak - čekaju se rezultati biopsije. Kako se od blejanja i prodavanja ploča iz kolekcije ne može živeti, čak ni relativno kratko, njih dvojica osećaju potrebu da svom životu udahnu nekakav smisao.

"Poziv" dolazi sam od sebe, sa video-kasete njihove omiljene porno-zvezde iz mladosti, naslovne Laure Durand (Kalaitzidou), odakle ona u jednom umetnutom, ranije neviđenom delu, zove upomoć. Naime, nakon uspešne porno-karijere i neuspelog pokušaja transfera u ozbiljne glumačke ili pevačke vode, Laura kao da je nestala s lica zemlje, a o njenoj sudbini se nagađa i pletu se misteriozne teorije. Služeći se svojim trivijalnim znanjima i tragovima koje uspeju da prikupe, oni kreću u potragu za njom, ali će putem, ma koliko to klišeizirano zvučalo, ovaj grčki dvojac simpatičnih danguba zapravo naći sebe.

Njihova potraga se možda čini uzaludnom i loše konstruisanom jer su nova saznanja razočaravajuće tanka i zapravo je sve iscrtano na mapi (doslovno), ali to nije nimalo slučajno. Ponajmanje zbog epiloga u kojem se ispostavlja da je cilj po pravilu bliže nego "iza sedam gora i sedam mora" ili zbog toga što Bavellis pokušava da opravda "napušeni" narativ koji operiše s druge strane logike. Autor, inače žanrovskog usmerenja koje ruši mit o artističkom "weird wave"-u kao jedinom pravcu savremenog grčkog filma, ovde ima sasvim druge namere.

Reč koja može stajati u naslovu filma jer ga kompletno prožima je nostalgija. Ona je očita iz svakog elementa zapleta, svakog obrata i svakog skretanja u filmu, od koncepta potrage za izgubljenom porno-zvezdom nadalje - ona je simbol njihove (i autorove) prošle, možda izgubljene mladosti, jer nekada porno-materijal nije bio dostupan na par klikova mišem, već su se pomno skupljali časopisi i kasete za višekratnu upotrebu. I sam tok potrage oslikava nostalgiju za prošlim vremenima i jasnim stranama u sukobu, bilo supkulturnom (pankeri i hipici), bilo u političkom smislu (epizoda u kući stare konzervativne veštice je neprocenjiva).

Nostalgija izbija i iz svake reference, od postera u stanu u kojem dvojica drugara žive, muzike Georgea Boussounisa sastavljene od (sa jednim izuzetkom) originalno napisanih pesama u širokoj lepezi žanrova od turističkog pop-folka do neoromantične elektronike i raznih varijanti rocka i alternative), umetnutih materijala i klipova. Jedna referenca pred kraj filma će zagrejati srca jednog dela ljubitelja fudbala na našim prostorima (šifra Milinko Pantić). Nostalgičnim se može nazvati i izbor analognih formata sa kojima smisleno radi direktor fotografije Ramon Malapetsas, od low-fi VHS-a, preko zrnastih analognih do savremenih digitalnih. Zbog toga je In the Strange Pursuit of Laura Durand film koji je predodređen za kultni status.

Na pitanje čemu nostalgija, odgovor se sam po sebi nameće: sadašnjost je sama po sebi surova, u njoj su mnogi propali kroz rupu u sistemu i njima ostaju sećanja na bolja vremena. Sasvim je moguće da bi naš dvojac (obojica nosećih glumaca su, inače, izvrsni sami za sebe, a njihova hemija u zajedničkim scenama radi perfektno) tavorio na dnu i u neka "srećnija" vremena jer im je profil naprosto takav, ali u savremenom kontekstu su oni više pravilo nego izuzetak. U tom smislu, Bavellis u In the Strange Pursuit of Laura Durand uspeva da bude sentimentalan, ali bez skliznuća u patetiku i da ispriča priču iskrenu priču o svojoj generaciji koja će blagotvorno uticati na publiku u Grčkoj i van nje.

The Lighthouse

kritika objavljena u dodatku Objektiv dnevnog lista Pobjeda

Možda zvuči neverovatno, ali... U Kanu, gde je film premijerno prikazan u okviru programskog sklopa „Petnaest dana autora“, neke kolege su nekoliko sati po kiši čekali u redovima da na kraju ne bi ušli na projekciju, neki od njih i tri puta. Potpisnik ovih redova prvi put na Viennalu nije uspeo da uđe na projekciju u najvećem gradskom bioskopu. A u istoriji Zagreb film festivala novinarima je prvi put tražena rezervacija za ranu, jutarnju projekciju.

Kakav je to film? Zašto budi toliki interes publike, gde god bivao prikazivan? „The Lighthouse“. Najiščekivaniji film godine. Novo, drugo dugometražno ostvarenje Roberta Egersa, jednog od najveštijih, najubedljivijih i najintrigantnijih režisera svoje generacije.

Nakon što se u filmu „The Witch“ (2015) posvetio ženi i njenoj telesnosti pod restrikcijama religijskih dogmi, Egers se okrenuo muškarcima i njihovoj psihi na udaru u neobičnim okolnostima izolacije.

Dva muškarca, „stari vuk“ Tom Vejk (Vilem Dafo) i njegov novi pomoćnik Efraim Vinslou (Robert Patinson) dolaze da odrade smenu od četiri sedmice na svetioniku na maloj hridi poprilično udaljenoj od obale savezne države Mejn. Vreme radnje je 1895. godina (otprilike), ali ne bi se mnogo toga promenilo i da se dešava deset godina ranije ili kasnije.

Imena ulaze u priču znatno kasnije: Tom oslovljava Efraima „momče“ i tera ga da dan-noć obavlja pomoćne, domarske poslove na svetioniku i oko njega. U maniru pravog šefa iz pakla, ignoriše pravila službe. Ne dozvoljava mladom kolegi ni da primiriše prostoriji sa lampom, a u zajedničkim trenucima guši ga lažnim ili u najmanju ruku preteranim mornarskim pričama ili gasovima koje pod uticajem alkohola stalno ispušta.

Efraim je, pak, tih i povučen mladić koji bi rado poštovao pravila, završio smenu i zaradio finu obećanu platu. On je, čini se, čovek bez prošlosti i bez budućnosti, zaglavljen u večitoj sadašnjosti od jednog zahtevnog posla do drugog. Ovaj na svetioniku došao mu je s „goničem robova“ od nadređenog, iscrpljujućim fizičkim radom (treba tegliti ugalj za sirenu i petrolej za lampe, očistiti cisternu, održavati propalu građevinu, prati podove - i sve to i po vetru i kiši), jednim galebom posebno nezgodne naravi i noćnim morama u kojim se javljaju morske sirene i čudovišta s pipcima.

Smena protiče u normalnom, napornom ritmu, ali kada umesto broda s posadom koja će ih odmeniti stigne oluja, situacija postaje nepodnošljiva. Sa konačno potrošenom zalihom hrane, pića i strpljenja, situacija se drastično pogoršava. Zatvoreni muškarci gube pojam o vremenu i njihova percepcija realnosti postaje krajnje nepouzdana. Priče koje pričaju i razgovori koje vode ne moraju nužno da budu utemeljeni na istini, često ih sekunde dele od prijateljskog razgovora do sukoba koji može postati fizički. Pitanje je ko će tu koga (prvi) izludeti...

Sveden samo na radnju i ovako opisan, „The Lighthouse“ možda podseća na neku od epizoda kultne serije „The Twilight Zone“ s primesama Stivena Kinga i nekoliko štoseva „ukradenih“ od Stenlija Kjubrika („The Shining“, 1980), ali Egers je suviše inteligentan i pedantan režiser da bi to uradio.

Ima tu i drugih stvari i referenci, od literarnih (kasno-romantičarski američki horor oličen u Edgaru Alanu Pou, prstohvat Hauarda Filipsa Lavkrafta, asocijacije na Ernesta Hemingveja i Hermana Melvila, odnosno njihove potpisne romane „Starac i more“ i „Mobi Dik“), do filmskih (pomenuti Kjubrik, ali i Ingmar Bergman, majstori nemačkog ekspresionizma, pre svega Murnau, pulp kinematografija iz posleratnog perioda, kanadski filmaš Gaj Medin i celi heterogeni pokret za povratak analogne kinematografije), ali i Egersovih izvornih ideja.

Tehnički posmatran, „The Lighthouse“ je savršeno promišljen film. Egers se, kao i u ostvarenju „The Witch“, fokusirao na paradigmu, ali je posle uspeha prvenca pribavio značajnija finansijska sredstva. To je rezultiralo odlukom da film snimi analogno, na 35-milimetarsku traku, u ekstremno uskom 6:5 aspektu slike koji je jedno kraće vreme bio standard u kinematografiji. To je apsolutno jasna asocijacija na dvadesete godine prošlog veka, čemu Egers uveliko prilagođava i režiju (pre svega kadriranje) i ideje o montaži.

U tom smislu su prilično značajni rad direktora fotografije Jarina Blaškea i montaža Luiz Ford, koji su sarađivali sa Egersom i u filmu „The Witch“. Čak su i savremeniji elementi, poput telesnog horora, savršeno uklopljeni u tu starovremensku paradigmu. Druga kategorija vrlo bitna za ovaj film jeste ona zvučna, odnosno spoj tona kojim dominira zvuk sirene i muzike koju Mark Korven gradi oko toga, diktirajući teskobu i jezu koja svakog trenutka može eksplodirati u nasilje, a vrlo često to i čini.

Priča o skliznuću u ludilo ne bi bila ni izbliza toliko uverljiva da uloge nisu poverene tako snažnim, ekspresivnim glumcima. Vilem Dafo je status velikog glumca odavno zaslužio igrajući izuzetno kompleksne likove, tako da mu uloga starog svetioničara i nije toliko veliki zalogaj. Opet, savršen je taj njegov ples na rubu karikature i klišea, pri čemu se granica ipak ne prelazi.

Robert Patinson godinama nije onaj svetlucavi vampir iz „Twilight“ sage (ta uloga mu je, kao i njegovoj partnerki Kristen Stjuart, pre bila eksces nego nešto po čemu ga valja pamtiti i procenjivati mu karijeru), već savršeno kompetentan arthaus glumac koji pažljivo bira projekte i zahtevne uloge, od Kronenbergovih ostvarenja „Cosmopolis“ (2012) i „Maps to the Stars“ (2014), preko „Good Time“ (2017) braće Safdi do „High Life“ (2018) heroine novog francuskog ekstremnog filma Kler Deni. Ovde ima zadatak da kanališe energiju od utišane do eksplozivne, što čini sa izuzetnim uspehom, a pritom je često sam u kadru. Oba glumca imaju sasvim solidne šanse u predstojećoj sezoni nagrada, makar za nominacije.

Na kraju, „The Lighthouse“ je film koji zaslužuje više gledanja i podrobniju analizu, iako se na prvu loptu može učiniti kao savršeno istehnicirani način da se ispriča mnogo puta ispričana priča. Egers je donekle i imao tu nameru i ta detaljistička razrada bazične priče jeste sastavni deo njegovog stila i autorske poetike.

Opet, uprkos glumi, zanatskoj veštini i fokusu na psihu, „The Lighthouse“ nije toliko delotvoran kao „The Witch“, iako taj standard svakako nije baš tako lako dostići. U svakom slučaju, reč je o jednom od filmova koji će obeležiti ovu godinu.