Rules Don’t Apply

2016.

režija: Warren Beatty

scenario: Warren Beatty, Bo Goldman

uloge: Warren Beatty, Alden Ehrenreich, Lily Collins, Matthew Broderick, Martin Sheen, Candice Bergen, Annette Bening, Paul Sorvino, Alec Baldwin, Taissa Farmiga, Ed Harris, Steve Coogan, Haley Bennett

Ponekad imam problem da uopšte zauzmem stav o nekom delu. Recimo kada njegov meandrirajući sadržaj i ne baš briljantan kvalitet izrade stoje u oprečnom odnosu sa okolnostima i sa ljudima koji su ga napravili, a za koje gajim neizmerno poštovanje. Film Rules Don’t Apply mi se nije svideo, čak ga smatram izuzetno aljkavim, ali imam apsolutno razumevanje Warrenna Beattyja i za sve ono što je kao glumac, producent i reditelj postigao, a to je mnogo: rizikujući svoj novac i ugled je pokrenuo Novi Hollywood sa Bonnie & Clyde, da bi na njegovom kraju sa Reds producentsko-političkoj konzervativnoj rekonkvisti pokazao srednji prst i demonstrirao da se “TV liberali” neće povući bez borbe. Zapravo, bilo bi najlakše Rules Don’t Apply otpisati kao staračku taštinu svojstvenu za testamentarna dela, ali ni to ne bi bila istina, jer je ipak reč o projektu u koji je Beatty uložio svoju strast, energiju i nemalu količinu vremena.

U pitanju je, da tako kažem, fikcionalizirana biografija Howarda Hughesa, magnata, naslednika velikog novca, legendarnog filmaša i pionira moderne avijacije kasnijim generacijama najpoznatijeg po svojoj ekscentričnosti i incidentima poput višegodišnjeg neizlaženja iz kino-sobe, nepojavljivanja u javnosti, opsesije određenom vrstom sladoleda i serijskim kršenjem ugovora sa poslovnim partnerima. Beattyjev film pokriva period kraja 50-ih i početka 60-ih godina, pun je namernih istorijskih grešaka od kojih je najveća potpuno izmišljeni centralni ljubavni trougao koji uključuje sada već skoro potpuno poludelog Hughesa (Beatty), njegovog vozača i saradnika Franka Forbesa (Ehrenreich) i jednu od Hughesovih (odnosno RKO-ovih) glumica na ugovoru, Marlu Mabrey (Collins). Uostalom, film i počinje verovatno lažnim Hughesovim citatom kako ne treba proveravati zanimljive činjenice. (Citat bi za moj ukus više pasao Hunteru S. Thompsonu, pioniru “gonzo” novinarstva, ali nije nezamislivo da bi ludi Hughes izgovorio tako nešto.)

Paradoksalno, Hughesovo ludilo i ekscentričnost su efikasniji u prvoj trećini filma dok ga i ne vidimo na ekranu, pa možemo svašta projecirati u tom smeru. Jednom kada se Hughes pojavi, magija se gubi. Beatty ga igra savršeno, pisao ga je mesnato za sebe i jasno je da iz prve ruke zna brojne anegdote iz onovremenog Hollywooda, ali kakav je u konačnici taj skriveni ludi genije kad nam je tu pred očima.

Čini se da Beatty nije imao pojma šta bi sa filmom, osim da odigra svoju možda poslednju sjajnu ulogu (bez obzira što su se istim čovekom na delimično sličan način bavili Martin Scorsese kao reditelj i Leonardo DiCaprio kao glumac) pa je u njega natrpao sve što se i inače vezuje za autorov lik i delo. Ima tu i takmičenja u nadvikivanju među likovima koji su uglavnom sama sebi svrha, i natruha političke provokacije i satire hollywoodskog solipsizma već viđene u filmu Shampoo Halla Ashbyja za koji je Beatty napisao scenario i u njemu odigrao glavnu ulogu i koječega drugog.

Na koncu, ma koliko bizaran i neujednačen bio, Rules Don’t Apply nije nijednog trenutka dosadan film. Nije to zbog Beattyjeve režije, koja je u suštini šablonska i dosadnjikava (ako se izuzmu filteri na kamerama koji simuliraju onovremenu fotografiju), nego zbog impozantne liste glumaca u sporednim i epizodnim ulogama. Neki od tih ljudi su možda u svojoj glumačkoj karijeri imali i više uloga nego Beatty, ali su svejedno ispoštovali njegovu veličinu i njegovu viziju. Jedna od najznačajnijih hollywoodskih ličnosti ikada ima prava na kiks, pa čak i kad snima film o još jednoj od najznačajnijih hollywoodskih ličnosti ikada.