The Machine

2013.
scenario i režija: Caradog W. James
uloge: Toby Stephens, Caity Lotz, Denis Lawson, Sam Hazeldine, Pooneh Hajimohammadi

Pitate li se, makar ponekad, sanjaju li androidi električne ovce? Čini mi se da se velški reditelj Caradog W. James to pita, kao što su se pitali i mnogi drugi pre njega. Otkako je po motivima Dickovog romana snimljen Blade Runner (1982), njegove osnovne premise su varirane i iskorištene bezbroj puta u literaturi, filmovima i video-igrama.
The Machine je baš to, još jedan “cyberpunk” film koji nimalo ne krije svoje korene: da je samo još jedna nova i minimalna varijacija na temu. The Machine je jeftina kopija Blade Runnera, od generalnog dojma i atmosfere, preko odnosa među likovima sve do nekih pojedinačnih scena i zapanjujuće sličnog elektronskog soundtracka na tragu Vangelisa.
Kada kažem jeftina kopija, ne mislim na trash dubine recimo turske verzije Star Wars serijala. Naprotiv, The Machine izgleda profesionalno i pristojno, čak je i bezočno drpanje (ne samo) iz Blade Runnera znalački spakovano kao nekakav “homage” većim i značajnijim delima filmske i literarne umetnosti. Pa ipak, sve to i dalje ima šmek totalnog trasha.
Film počinje sa karticama koje nam objašnjavaju stanje stvari: u toku je Drugi hladni rat, ovog puta između Zapada i Kine, i obe strane su u dubokoj recesiji jer se sav novac ulaže u trku u naoružanju. Ovog puta oružje odluke nisu nuklearne bojeve glave nego veštačka inteligencija i kiborzi napravljeni od palih boraca. Nažalost, socijalnu i ekonomsku komponentu ne vidimo, pošto se skoro ceo film odvija u prostorijama jednog naprednog vojnog kompleksa za proizvodnju vojske budućnosti.
Tu radi Vincent (Stephens), briljantni naučnik koji se bavi razvijanjem “mašina”, nečega što bi se u Blade Runneru nazvalo replikantima. Nije baš oduševljen svojim radnim mestom, ali ono mu pruža makar minimalnu mogućnost da sa strane razvija projekte za lečenje oštećenja mozga i degenerativnih bolesti, poput one od koje boluje njegova kćerka. U pomoć mu stiže jednako briljantna naučnica Ava (Lotz) liberalno-levičarskih stavova i njih dvoje će započeti jedan važan projekat koji ima za cilj da omogući “mašinama” da govore i potpuno se ukope među ljude. Kako to već biva, njih dvoje imaju viziju koja se baš i ne slaže sa politikom postrojenja koju vodi nemilosrdni šef Thomson (Lawson), a čini se i kao da “mašine” u obezbeđenju predvođene zastrašujućom Suri (Hajimohammadi) nešto spremaju...
Ekspozicija je veoma difuzna i čini se da je teško uhvatiti nit filma. Ipak, prvo veliki šok je Avina rana pogibija i Vincentova odluka da je iskoristi kao model za najsavršeniju mašinu. Kompanija ga u prvo vreme ostavlja da se njom bavi kao svojim “pet” projektom, ali Thomson ubrzo shvata da to ide u nekom drugom, nepredvidivom pravcu. U tom momentu radnja filma skreće ka korporativnom trileru ispunjenom tipični “bladerunnerovskim” moralnim dilemama, odnosno šta čini život i je li moguće “sintetizirati” svest, kao i šta ta svest uopšte znači. Završna akcija, krljačina i objašnjenje su generički i više govore o skromnoj ideji nego o skromnim sredstvima za realizaciju ovog filma.
Glumci su manje poznati, skupljeni sa televizije iz redova relativnih početnika i večitih epizodista, ali to nije nužno loše. Toby Stephens je solidan kao čovek koji stoji u procepu između svojih želja i etičkih standarda sa jedne i surovosti sveta, a pre svega kompanijske politike sa druge strane. Caity Lotz je karijeru počela kao plesačica u spotovima, da bi se prebacila u glumačke vode. Njeni aduti su fizička sprema i akrobatika i kada se ti segmenti pojave u filmu ona je na svom terenu. Kada pokušava da ostvari ulogu na tragu Sean Young, jednostavno joj ne ide jer pored simpatične face ne nudi baš mnogo glumačkog talenta. Denis Lawson je u velikoj meri potrošen na prilično jednodimenzionalnu ulogu koju odrađuje solidno, ali on bi mogao i mnogo više. Prijatno iznenađenje dobijamo od Pooneh Hajimohammadi koja je taman dovoljno strašna kao šefica androidskog obezbeđenja.
Jednom kada uhvati nit, The Machine nije katastrofalan film, ali nije ništa posebno. Skroman budžet na stranu, ipak je primer derivativnosti i samo jedan u nizu SF filmova B produkcije.