Raze

tekst originalno objavljen na www.fak.hr

2014.

režija: Josh C. Waller

scenario: Robert Beaucage, Josh C. Weller, Kenny Gage

uloge: Zoe Bell, Doug Jones, Sherilyn Fenn, Rachel Nichols, Bruce Thomas, Tracie Thoms, Bailey Ann Borders, Rebecca Marshall, Allene Quincy, Rosario Dawson

Da je Raze snimljen 70-ih ili ranih 80-ih, to bi jedan od onih opskurnih filmova iz kojih bi Tarantino i Rodriguez vukli inspiraciju i krali sitne pojedinosti. Ovako, to je samo eksploatacijski film snimljen sa manje od pola mozga, sa isključivom namenom kurčenja, udavljen u klišejima od petparačkih TV serija (a la Criminal Minds), preko pomenutih Tarantina i Rodrigueza do “torture porna” (a la Saw i Hostel).

Dakle, kao i u jednoj epizodi Criminal Minds (ne pitajte me kako to znam), ovde imamo underground tuče zatočenih i ucenjenih žena. Autor se na početku malo zeza sa nama, dajući nam pozadinsku priču o Jamie (Nichols) i njenom sastanku na slepo sa izvesnim gospodinom, posle čega ona biva zarobljena i puštena da tumara hodnicima tamnice da bi se u nekom sablasnom ringu pozukla i bila ubijena od strane Sabrine (Bell). To bi možda bilo efektno, da na posteru već ne stoji faca Zoe Bell. Priča nakon toga prati Sabrinu, koja je onaj jaki i ćutljivi tip, kao u westernu. Upoznaćemo i ostale žene u tom okruženju, jedna je svesna žrtva, jedna zbunjena devojka, jedna je autistična, a jedna je psihotičarka koja trpi zlostavljanje od detinjstva.

U zatvoru su same žene, ali čuvari, doktori i ostalo osoblje su muškarci. To bi bio idealan uvod za razrađeniju feminističku priču, gde se “punchline” sam nameće: žena je zarobljena u okviru neke od svojih tipičnih uloga (kćerka, supruga, majka, kurva, ludača) i primorana da se sa drugim ženama bori za naklonost muškarca. Ili makar blaga aluzija na “arenu” celebrity kulture, gde se mlade žene (ipak češće nego muškarci) bore do smrti za naklonost publike. Ne, Raze je film bez konteksta, i to se vidi po strukturi organizacije. Na njenom vrhu je elokventni i obrazovani bračni par (Doug Jones i Sherilyn Fenn) koji drži moralne pridike i motivacione govore sa referencama na antičku Grčku, dok krvave mečeve gledaju dobrostojeći gosti hotela na zatvorenom HDTV sistemu. Socijalna priča? Ma ne, samo klišeji i loše pisanje.

Uostalom, dobar eksploatacijski film ne mora da ima ni kontekst ni razrađenu priču da bi služio svojoj svrsi. Eksploatacijski film nema potrebe ni za dobrom glumom ili elementarnog logikom (recimo da bivša američka vojnikinja govori sa američkim, a ne novozelandskim akcentom). Ali eksploatacijski film mora biti stilizovan tako da služi svrsi. A Raze baš i nije najbolji primer toga. Da, videćemo nešto atraktivnih kadrova (najbolji je na početku, sa hodnicima osvetljenim crvenim svetlom), videćemo i brutalne tuče žena (što može biti zabavno), sa sve pucanjem kostiju i šikljanjem krvi i sličnim “gore” elementima i to će, zbog fizičke spremnosti glumica izgledati dobro. Ne zaboravimo, Zoe Bell je profesionalna kaskaderka još od vremena Xene, a bila je dublerka i Umi Thurman u Kill Bill. Međutim, sa takvom postavom, nema potrebe za maničnom montažom i brzim zoomovima tako da u centru pažnje bude povreda, a ne pokret, a film bi profitirao od malo borilačkog baleta.

Sve u svemu, Raze je zanimljiviji kao komad trivije i stavka u karijeri Zoe Bell i kao dodatak filmskom svetu koji stvaraju Tarantino, Rodriguez, Eli Roth i ostali iz te ekipe. Možda u nekoj meri Raze postane deo obavezne literature za ljubitelje uske žanrovske niše eksploatacijskih filmova sa tučom žena ili za fetišiste. Međutim, u totalu, Raze je suviše udavljen jeftinim i izlizanim klišejima da bi bio makar pristojan film. Niko ne može napraviti “rip-off” epizode serije poput Criminal Minds i to nazvati dobrim filmom. Voleo bih da vidim Zoe Bell u punokrvnom akcionom ili borilačkom filmu, kad već i facu i postavu za to.